Alicja Głowacka
- PSO z języka polskiego
- PSO z języka angielskiego
- PSO z języka francuskiego
- PSO z języka niemieckiego
- PSO z historii
- PSO z matematyki
- Wymagania edukacyjne z matematyki kl VI
- PSO z przyrody
- PSO z informatyki
- PSO z religii
- PSO z wychowania fizycznego
- Plan Pracy Wychowawczej dla klasy VI d
- Punktowy system oceniania zachowania
- Standardy wymagań egzaminacyjnych
PSO z języka polskiego
Prace pisemne ucznia – ocenianie
Wymagania
konieczne
podstawowe
rozszerzające
dopełniające
wykraczające
uczeń:
-stara się zachować formę,
-redaguje wypowiedź , zachowując formę, ale nie występują wszystkie elementy,
-redaguje wypowiedź, zachowując formę,
-swobodnie posługuje się różnymi formami wypowiedzi,
-sprawnie, świadomie redaguje różne formy wypowiedzi, potrafi je łączyć (w zależności od potrzeb)lub redaguje formy nieprzewidziane programem szkoły podstawowej,
-praca zbliżona do wymaganego tematu,
-praca na temat, lecz ujęty został powierzchownie, zostały ujęte najważniejsze (kluczowe)zagadnienia,
-wyczerpał temat , zna zagadnienie, swobodnie porusza się po omawianych zagadnieniach,
-wykorzystał wiadomości spoza programu oraz lektur poznawanych podczas lekcji , wykazał się znajomością zagadnień dodatkowych,
-tworzy pracę odtwórczą,
-posługuje się planem i słownictwem przygotowanym wcześniej (podczas lekcji),redaguje prace w dużej mierze odtwórcze,
-redaguje prace twórcze,samodzielne, ale nieoryginalne, zgodne z przyjętym schematem, sposobem interpretowania(ujęcia) tematu,
-samodzielnie redaguje prace przemyślane, twórcze, oryginalne, zawierające własny pogląd na dany temat,
-redaguje prace ciekawe , oryginalne, twórcze, pomysłowe, nieszablonowe, o odmiennym od ogólnie przyjętego spojrzeniu,
-zdania są krótkie, zawierają liczne błędy składniowe,
-posługuje się zdaniami krótkimi , często występują błędy składniowe, ale zachowana jest logika wypowiedzi,
-stosuje wypowiedzenia pojedyncze i złożone , występują nieliczne błędy składniowe,
-w zależności od potrzeb buduje wypowiedzenia krótkie, treściwe lub bogate, nasycone określeniami, słownictwem, najpełniej oddającym poruszany temat, zachowana jest poprawna składnia,
-posługuje się różnego typu wypowiedzeniami, pisze z emfazą, stosuje wyrażenia i zwroty wzbogacające wypowiedź,
-nie panuje nad potokiem składniowym charakterystycznym dla języka mówionego,
-eliminuje potok składniowy,
-unika powtórzeń,
-świadomie buduje wypowiedzenia, unika powtórzeń, błędów składniowych,
-poprawnie zapisuje dialog, ma kłopoty z wprowadzeniem dialogu w tekst ciągły,
-wprowadza dialog w tekst ciągły , nie zawsze stosuje poprawną interpunkcję,
-stosując dialog , powtarza wyrazy (czasowniki) wprowadzające dialog,
-poprawnie zapisuje dialog i wprowadza go w tekst ciągły, zachowuje właściwą interpunkcję, potrafi przedstawić sytuację, w której toczy się dialog,
-tworzy ciekawy, dowcipny dialog, swobodnie wprowadza go w różne formy wypowiedzi w zależności od intencji,
-ma problemy z dobraniem cytatu, z wprowadzeniem podanego cytatu w tekst ciągły ,
-podany cytat wprowadza w tekst ciągły,
- dobiera cytaty,
-cytaty dobrane są właściwie , zachowana jest poprawna interpunkcja dotycząca wprowadzania cytatu,
-dobiera ciekawe, oryginalne cytaty, spoza lektur poznawanych podczas lekcji,
-popełnia liczne błędy interpunkcyjne,
-stosuje poprawną interpunkcję w wypowiedzeniach pojedynczych,
- stosuje poprawną interpunkcję w wypowiedzeniach złożonych,
- stosuje poprawną interpunkcję w różnego typu wypowiedzeniach,
-ma kłopoty z zachowaniem poprawnej pisowni,
-poprawnie zapisuje wyrazy poznane i ćwiczone podczas lekcji,
-popełnia nieliczne błędy ortograficzne,
- zachowuje poprawną ortografię, świadomie kontroluje pisownię wyrazów, samodzielnie korzysta ze słownika ortograficznego w niepewnych sytuacjach,
-pisze poprawnie wyrazy ,wyrażenia i zwroty będące wyjątkami lub nowo poznane,
Wypowiedź ustna ucznia – ocenianie
Wymagania
konieczne
podstawowe
rozszerzające
dopełniające
wykraczające
uczeń:
-wypowiada się krótko, chaotycznie
-wypowiada się , starając się zachować wymaganą formę wypowiedzi,
-wypowiedzi ustne dotyczą zadawanych pytań , poleceń ,
-swobodnie posługuje się różnymi formami wypowiedzi
-ma problem z odpowiedzią na temat
-mówi krótko, na temat, nie wyczerpuje omawianych zagadnień,
-mówi na temat,
- mówi na temat, wyczerpująco,
-w swej wypowiedzi zawiera treści wykraczające poza program,
-nie panuje nad potokiem składniowym,
-zachowuje poprawny szyk wyrazów, występują błędy składniowe,
-popełnia nieliczne błędy składniowe,
-buduje zdania poprawne pod względem składniowym,
-stosuje różne wypowiedzenia, dostosowując je do sytuacji mówienia,
-nie dysponuje dużym zasobem słownictwa,
-dobierając słowa, stara się uniknąć powtórzeń,
-mówi płynnie , bez powtórzeń,
-mówi płynnie, ciekawie, dobierając zróżnicowane słownictwo stosowne do tematu,
-mówi w sposób oryginalny, ciekawy, przemyślany,
-używa języka odbiegającego od norm,
-stara się rozwijać umiejętności językowe,
-dba o kulturę języka,
-świadomie rozwija swe umiejętności językowe,
-mówi niewyraźnie, cicho, w sposób niezrozumiały dla odbiorcy,
-stara się mówić tak , by nawiązać kontakt z odbiorcą,
-mówi głośno, wyraźnie, nawiązuje kontakt z odbiorcą,
-mówi głośno, wyraźnie z odpowiednią intonacją , barwą głosu, we właściwym tempie,
-potrafi skupić na sobie uwagę odbiorcy dzięki sposobowi mówienia,
Formy wypowiedzi pisemnej w klasie V
Formy wypowiedzi
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
dopełniające
wypowiedź jednozdaniowa
-redaguje jednozdaniową wypowiedź pisemną , starając się dostosować ją do określonej intencji,
-redaguje jednozdaniową wypowiedź pisemną zgodnie z określoną intencją ,
-poprawnie redaguje jednozdaniową wypowiedź pisemną zgodnie z określoną intencją,
plan
-redaguje plan ramowy,
-redaguje wypowiedź , rozwijając punkty planu,
-redaguje plan ramowy i szczegółowy,
-redaguje bogatą treściowo wypowiedź , rozwija punkty planu,
-redaguje plan ramowy i szczegółowy , stosując różne wypowiedzenia,
-redaguje poprawną, bogatą treściowo wypowiedź , rozwijając punkty planu,
opowiadanie
-redaguje i komponuje opowiadanie odtwórcze,
-unika powtórzeń,
-redaguje i komponuje opowiadanie odtwórcze i twórcze ,
-stosuje synonimy czasownika”mówić”
-redaguje i komponuje opowiadanie odtwórcze i twórcze , stosując precyzyjnie wyrazy i wyrażenia określające stosunki czasowe,
- świadomie posługuje się różnymi typami wypowiedzeń,
opis
-redaguje opis, porządkując prezentowane elementy,
-buduje wypowiedzenia pojedyncze bogato rozwinięte i wypowiedzenia współrzędnie złożone z wykorzystaniem określeń przymiotnikowych lub rzeczownikowych,
-poprawnie zapisuje wyrażenia przyimkowe określające stosunki przestrzenne oraz przymiotniki złożone,
charakteryzowanie postaci(próba)
-redaguje opis postaci, wskazując jej wady i zalety,
-używa wyrazów określających,
-stosuje w opisie przymiotniki i rzeczowniki,
-redaguje opis postaci, próbując ją charakteryzować,
-stosuje słownictwo nazywające cechy i oceniające,
-świadomie dobiera słowa ze względu na temat wypowiedzi oraz ich wartość znaczeniową ,
-posługuje się słownictwem wyrażającym ocenę,
dialog
-zapisuje rozmowę , np. z kolegą,
-stara się eliminować potok składniowy,
-stara się przekształcić dialog w tekst ciągły,
-stosuje wyrazy bliskoznaczne, np. powiedział, oznajmił, rzekł itp.,
-eliminuje potok składniowy,
-przekształca dialog w tekst ciągły,
-włącza dialog w tekst ciągły,
-właściwie zapisuje dialog z tekstem wyjaśniającym sytuację mówienia,
-poprawnie włącza dialog w spójny tekst,
list
-samodzielnie zapisuje adres, zna układ graficzny adresu na kopercie,
-poprawnie zapisuje rzeczowniki własne oraz skróty występujące w adresie,
-redaguje krótki list , zachowując jego elementy,
-wyraża zbliżone treści za pomocą różnych części mowy,
-świadomie posługuje się słownictwem wyrażającym daną intencję,
-zastępuje wyrazy nadużywane wyrazami i zwrotami bliskoznacznymi,
notatka z lektury
-redaguje notatki w formie planu,
-redaguje notatki w formie planu i wypowiedzi ciągłej,
-w notatkach uwzględnia : miejsce akcji, postaci, wydarzenia,
-stosuje równoważniki zdania, zawiadomienie, zdania nierozwinięte lub częściowo rozwinięte,
zaproszenie
-redaguje zaproszenie dla różnych adresatów,
- poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe,
-projektuje układ graficzny zaproszenia,
-buduje wypowiedzenia podrzędnie złożone, zawierające informacje o okolicznościach zdarzenia,
-stosuje poprawną interpunkcję przy zapisywaniu dat , godziny itp.,
KRYTERIA OCENIANIA z języka polskiego dla klasy V
Mówienie
Na poziomie podstawowym uczeń:
# nawiązuje kontakt werbalny z rówieśnikami (praca zbiorowa, grupowa)
i nauczycielem,
# bierze udział w rozmowie na określony temat; formułuje adekwatne do danej
sytuacji pytania i odpowiedzi,
# buduje spójne i logiczne wypowiedzi,
# umie opowiadać i streszczać teksty fabularne z zachowaniem porządku
chronologicznego, opisywać przedmiot, krajobraz, wygląd fikcyjnej lub
rzeczywistej postaci,
# dostosowuje wypowiedź do sytuacji komunikacyjnej,
# wyraża polecenie, prośbę,
# tworzy wypowiedź o charakterze zaproszenia, przeprosin, odmowy,
# wygłasza tekst z pamięci, zwraca uwagę na słowa kluczowe, zmienia tempo,
posługuje się pauzą,
# stara się zachować poprawność językową wypowiedzi, stosuje się do uwag
nauczyciela, wyraża gotowość doskonalenia swoich umiejętności,
# korzysta z niewerbalnych środków wypowiedzi w celu wzbogacenia komunikatu
werbalnego.
Na poziomie ponadpodstawowym uczeń:
# podtrzymuje kontakt werbalny z rówieśnikami i nauczycielem, aby wykonać,
sprawdzić i poprawić lub udoskonalić wykonywane zadania,
# bierze aktywny udział w dyskusji na temat codzienności czy tekstu kultury
(rozpoczyna, podtrzymuje, kończy rozmowę),
# przedstawia własny punkt widzenia i popiera swoje stanowisko argumentami
z życia, lektury itp., stosuje odpowiednio dobrane słownictwo,
# barwnie opowiada teksty fabularne, opisuje, dobierając odpowiednie środki
językowe,
# tworzy różnorodne komunikaty w zależności od celu wypowiedzi, sytuacji
nadawczo-odbiorczej,
# wyraża obietnicę, zachętę, współczucie, zwątpienie,
# potrafi żartować z zachowaniem granic norm obyczajowych, dostosowuje
wypowiedź do adresata i sytuacji,
# wygłaszając tekst z pamięci, zwraca uwagę słuchacza na ważne treści,
zmusza do refleksji nad wygłoszonym utworem (zaznacza akcenty logiczne,
stosuje pauzę, posługuje się barwą i tonem głosu),
# stosuje się do norm językowych,
# świadomie, w zależności od celu wypowiedzi, dobiera pozawerbalne środki
porozumiewania się tak, aby jego komunikat był pełny i czytelny dla
odbiorcy.
Czytanie
Na poziomie podstawowym uczeń:
# czyta teksty cicho i rozumie ich ogólny sens, rozpoznaje ich funkcję
metajęzykową,
# płynnie czyta teksty głośno, poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy, stosuje
intonację zdaniową,
# rozróżnia teksty artystyczne i użytkowe, poetyckie i prozatorskie,
# nazywa elementy świata przedstawionego utworu w opowiadaniu, baśni,
micie, legendzie,
# rozumie pojęcia: narrator, bohater, podmiot liryczny, świat przedstawiony,
odbiorca, przenośnia, epitet, porównanie, uosobienie, zwrotka, refren, rym,
wers,
# odczytuje dane z artykułów, instrukcji, przepisów, ogłoszeń, map, schematów,
notatek, wykresów.
Na poziomie ponadpodstawowym uczeń:
# czyta teksty cicho, rozumie ich sens na poziomie semantycznym i odkrywa
ich sensy przenośne,
# podczas głośnego czytania, stosując zasady wyrazistej artykulacji i intonacji,
podkreśla rozumienie sensów utworu,
# rozpoznaje cechy charakterystyczne różnych tekstów kultury (teksty literackie,
użytkowe, publicystyczne, popularnonaukowe, przedstawienia teatralne
i filmy, przekazy ikoniczne),
# analizuje elementy świata przedstawionego w utworze,
# posługuje się terminami: narrator, bohater, podmiot liryczny, świat przedstawiony,
odbiorca, przenośnia, epitet, porównanie, zwrotka, refren, rym, wers,
# odczytuje i potrafi wykorzystać dane z artykułów, instrukcji, przepisów,
ogłoszeń, map, schematów, notatek, wykresów.
Słuchanie
Na poziomie podstawowym uczeń:
# koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższej wypowiedzi,
# rozumie sens słyszanych poleceń, instrukcji i innych wypowiedzi nauczyciela
oraz uczniów w takim stopniu, by umieć je zrekonstruować,
# odróżnia informacje ważne od mniej ważnych w słyszanych wypowiedziach,
# na podstawie słuchanego tekstu potrafi sformułować pytania dotyczące
najważniejszych jego treści,
# rozumie intencje nadawcy wypowiedzi.
Na poziomie ponadpodstawowym uczeń:
# słuchając tekstu artystycznego, rozumie sens dosłowny oraz przenośny,
# umiejętnie słucha poleceń, instrukcji i innych wypowiedzi nauczyciela oraz
uczniów, tak że potrafi samodzielnie zanotować treść lub najważniejsze myśli
zawarte w tych wypowiedziach,
# potrafi wykorzystać informacje zawarte w wysłuchanym tekście do tworzenia
własnego tekstu.
Pisanie
Na poziomie podstawowym uczeń:
# buduje poprawnie pod względem logiczno-składniowym wypowiedzenia
pojedyncze i złożone, łączy je w spójną wypowiedź na określony temat,
# potrafi zredagować opowiadanie z dialogiem, opis przedmiotu, krajobrazu,
kartę pocztową, list, telegram, zaproszenie, zawiadomienie,
# opisuje cechy wyglądu i charakteru postaci fikcyjnej lub literackiej,
# wybiera z tekstu najważniejsze informacje i zapisuje je w formie kilkuzdaniowej
notatki,
# streszcza teksty fabularne,
# uzupełnia notatki w formie tabeli, wykresu, schematu,
# tworzy plan ramowy w formie zdań oznajmujących, pytających lub równoważników
zdań,
# potrafi przyporządkować wydarzenia szczegółowe do punktów planu głównego,
# stosuje zasady ortografii i interpunkcji,
# stosuje zasady estetycznego zapisu tekstu,
# dzieli wypowiedzi na części kompozycyjne.
Na poziomie ponadpodstawowym uczeń:
# buduje spójne wypowiedzi na określony temat, stosując wypowiedzenia
różniące się pod względem składniowym i słownictwo adekwatne do sytuacji
komunikacyjnej oraz celu wypowiedzi,
# pisze sprawozdanie z imprezy szkolnej, instrukcję, przepis, regułę,
# stara się jak najpełniej opisać postać literacką lub rzeczywistą (przedstawiając
jej cechy wyglądu, osobowości i charakteru),
# potrafi stworzyć notatkę w formie wypowiedzi ciągłej, tabeli,
# tworzy plan ramowy i szczegółowy, swobodnie go przekształca,
# świadomie stosuje elementy świata przedstawionego w opowiadaniu twórczym,
baśni, legendzie, zachowuje ich cechy gatunkowe,
# dokonuje korekty napisanego przez siebie tekstu,
# dba o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu.
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DLA KLASY V
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych
na ocenę dopuszczającą.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
Mówienie
# nawiązuje kontakt werbalny z kolegami i nauczycielem,
# formułuje pytania i odpowiedzi odpowiednie do sytuacji komunikacyjnej,
# potrafi samodzielnie połączyć kilka zdań w logiczną wypowiedź,
# zachowuje porządek chronologiczny w opowiadaniu i streszczeniu,
# nazwa cechy, opisując przedmioty, krajobraz, wygląd postaci,
# potrafi zastosować słownictwo wyrażające prośbę i polecenie, zaproszenie,
przeprosiny,
# potrafi opanować pamięciowo tekst prozatorski lub poetycki,
# zna najważniejsze zasady poprawności językowej, dzięki którym jego
wypowiedzi są zrozumiałe dla odbiorcy,
# stosuje się do zaleceń nauczyciela w doskonaleniu umiejętności komunikacji
werbalnej,
# zna podstawowe niewerbalne środki wypowiedzi wzbogacające komunikat
werbalny.
Czytanie
# czyta teksty cicho i rozumie ich ogólny sens,
# czyta teksty głośno i z pomocą nauczyciela stara się poprawnie akcentować
oraz artykułować wyrazy,
# zna zasady intonacji zdaniowej,
# zna podział tekstów na artystyczne i użytkowe, prozatorskie i poetyckie,
# zna podstawowe pojęcia związane ze światem przedstawionym utworu
(opowiadania, baśni, legendy, mitu),
# odczytuje dane z różnych przekazów informacji (instrukcja, zaproszenie,
schemat).
Słuchanie
# słucha i rozumie sens poleceń oraz prostych instrukcji,
# odróżnia informacje ważne od mniej ważnych w słuchanym tekście,
# potrafi sformułować pytania zamknięte do najważniejszych treści słyszanej
wypowiedzi,
# rozumie intencję nadawcy wypowiedzi.
Pisanie
# buduje wypowiedzenia proste i złożone, kilkuzdaniowe wypowiedzi na
określony temat,
# redaguje proste opowiadanie z dialogiem,
# streszcza nieskomplikowane teksty fabularne,
# zna podstawowe cechy tekstów użytkowych (list, telegram, zaproszenie,
ogłoszenie),
# nazywa cechy wyglądu postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, zna zasady opisu
cech charakteru postaci,
# w najprostszej formie zapisuje informacje wybrane z tekstu,
# zapisuje informacje w tabeli, na schemacie i wykresie,
# tworzy plan ramowy, a z pomocą nauczyciela dopisuje wydarzenia szczegółowe,
# zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji,
# stosuje zasady estetycznego zapisu,
# zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej.
Nauka o języku
# stosuje wiedzę językową w zakresie:
1. słownictwa (dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne z podanych
w rozsypance, zna wybrane związki frazeologiczne pochodzenia biblijnego
i mitologicznego, przysłowia),
2. składni (z pomocą nauczyciela rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń – pojedyncze,
złożone, zdanie, równoważnik zdania, zna różne typy wypowiedzeń
– oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, zauważa
zespoły składniowe w wypowiedzeniu pojedynczym, rysuje wykres graficzny
zdania pojedynczego, zna zasady interpunkcji zdania pojedynczego
i wypowiedzenia złożonego),
3. fleksji (z pomocą nauczyciela rozpoznaje formę i funkcję odmiennych
i nieodmiennych części mowy przewidzianych w programie nauczania),
4. fonetyki (zna alfabet, dzieli wyrazy na głoski, litery, sylaby, z pomocą
nauczyciela zauważa różnicę między wymową a zapisem samogłosek nosowych,
głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, zna sposoby oznaczania
miękkości głosek).
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
Mówienie
# uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej,
# angażuje się w rozmowę na określony temat,
# buduje kilkuzdaniowe wypowiedzi ustne,
# opowiada, streszcza i opisuje, używając odpowiednio dobranego słownictwa,
# buduje wypowiedzi o charakterze prośby, polecenia,
# używa odpowiedniego słownictwa, formułując zaproszenie, prośbę, przeprosiny,
odmowę,
# wygłasza z pamięci teksty prozatorskie lub poetyckie, zwraca uwagę na
słowa-klucze, zmienia tempo, posługuje się pauzą,
# pracuje nad poprawnością językową wypowiedzi,
# doskonali umiejętności komunikacji werbalnej, stosując się do zaleceń
nauczyciela,
# wzbogaca komunikat werbalny pozajęzykowymi środkami wyrazu.
Czytanie
# rozumie ogólny sens tekstów czytanych cicho, zauważa ich sens metaforyczny,
# płynnie czyta teksty głośno, poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy,
# stosuje zasady intonacji zdaniowej,
# rozróżnia teksty artystyczne i użytkowe, prozatorskie i poetyckie,
# rozumie podstawowe pojęcia związane ze światem przedstawionym utworu
fabularnego oraz ze stylistyką i rytmizacją tekstu poetyckiego,
# wyszukuje, rozpoznaje i rozumie informacje zawarte w artykule, instrukcji,
schemacie, notatce, wykresie.
Słuchanie
# potrafi zrekonstruować sens słyszanych wcześniej poleceń, instrukcji, innych
wypowiedzi,
# selekcjonuje i wykorzystuje usłyszane informacje w samodzielnie tworzonym
tekście,
# na podstawie słyszanego tekstu potrafi sformułować pytania zamknięte do
najważniejszych jego treści.
Pisanie
# pisze wypowiedzi o charakterze artystycznym (opowiadanie z dialogiem,
opis) i użytkowym (list, telegram, zaproszenie, zawiadomienie),
# opisuje cechy zewnętrzne i wewnętrzne postaci fikcyjnej lub rzeczywistej,
# zapisuje najważniejsze informacje w formie kilku zdań, wpisu danych
w tabelę, na schemacie, wykresie,
# pisze streszczenie utworu,
# tworzy plan ramowy, a z pomocą nauczyciela plan szczegółowy,
# zna i stosuje zasady ortografii i interpunkcji,
# stosuje zasady estetycznego zapisu oraz organizacji i kompozycji wypowiedzi
pisemnej.
Nauka o języku
# stosuje wiedzę językową w zakresie:
1. słownictwa (dopisuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, wyjaśnia
znaczenie i pochodzenie wybranych frazeologizmów biblijnych i mitologicznych,
przysłów, powiedzeń),
2. składni (rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń – pojedyncze i złożone, zdanie,
równoważnik zdania, wyróżnia różne ich typy – oznajmujące, pytające,
rozkazujące, wykrzyknikowe, wskazuje zespoły składniowe w zdaniu,
rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego),
3. fleksji (zna podstawowe formy i funkcje odmiennych i nieodmiennych
części mowy przewidzianych w programie nauczania),
4. fonetyki (posługuje się alfabetem, poprawnie artykułuje głoski, uwzględnia
różnicę między zapisem a wymową samogłosek nosowych, głosek
dźwięcznych i bezdźwięcznych, oznacza miękkość głosek przez i oraz
kreseczkę).
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
Mówienie
# podtrzymuje kontakt werbalny z kolegami i nauczycielem, aby wykonać,
sprawdzić i poprawić powierzone mu zadanie indywidualne,
# aktywnie uczestniczy w dyskusji na tematy związane z codziennymi sytuacjami,
samodzielnie wypowiada się na temat przeczytanych lektur,
# argumentuje swoje stanowisko, odwołując się do doświadczeń życiowych
oraz przeczytanego tekstu,
# opowiada i opisuje, stosując odpowiednie słownictwo,
# posługuje się komunikatem różnego typu,
# wygłaszając tekst z pamięci, zwraca uwagę na ważne jego treści, zmusza
odbiorcę do refleksji,
# stosuje się do norm językowych.
Czytanie
# czyta teksty cicho, rozumiejąc ich sens na poziomie semantycznym, oraz
odkrywa znaczenia przenośne,
# stosuje zasady wyrazistej artykulacji i intonacji w czasie płynnego czytania
głośnego tekstów literackich,
# rozpoznaje i wskazuje charakterystyczne cechy różnych tekstów kultury (teksty
literackie, użytkowe, publicystyczne, popularnonaukowe, przedstawienia
teatralne i filmy, przekazy ikoniczne),
# rozpoznaje i omawia elementy świata przedstawionego w utworze fabularnym,
# odczytuje i wykorzystuje dane z artykułów, instrukcji, schematu, tabeli,
wykresu itp.
Słuchanie
# słuchając tekstu artystycznego, rozumie jego sens przenośny,
# słucha poleceń, instrukcji, innych wypowiedzi uczniów i nauczyciela w celu
sporządzania samodzielnych notatek,
# wybiera i wykorzystuje informacje ze słyszanego tekstu dla stworzenia
własnej wypowiedzi.
Pisanie
# korzystając z pomocy nauczyciela, buduje spójne wypowiedzi odpowiednie
do sytuacji nadawczo-odbiorczej, stosując właściwe słownictwo i struktury
składniowe,
# redaguje teksty użytkowe, takie jak: sprawozdanie, instrukcja, przepis,
# charakteryzuje jak najpełniej postać literacką lub rzeczywistą, podaje
i opisuje cechy wyglądu, osobowości i charakteru,
# notuje informacje w wybranej formie (wypowiedź kilkuzdaniowa, tabela,
schemat), stosuje zasadę zwięzłości,
# tworzy plan ramowy, szczegółowy i swobodnie go przekształca,
# stosuje charakterystyczne elementy świata przedstawionego oraz właściwą
jego konstrukcję w opowiadaniu, baśni, legendzie,
# dba o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną pisanej wypowiedzi.
Nauka o języku
# umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie:
1. słownictwa (stosuje w zdaniu wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne,
wykorzystuje wybrane frazeologizmy biblijne i mitologiczne, przysłowia,
powiedzenia w wypowiedziach ustnych i pisemnych),
2. składni (rozpoznaje i nazywa rodzaje wypowiedzeń – pojedyncze, złożone,
zdania, równoważniki zdań, typy wypowiedzeń – oznajmujące, pytające,
rozkazujące, wykrzyknikowe, wyróżnia zespoły składniowe w wypowiedzeniu
pojedynczym, rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego,
stosuje zasady interpunkcji zdania pojedynczego i złożonego),
3. fleksji (poprawnie stosuje odmienne i nieodmienne formy przewidzianych
w programie nauczania części mowy, trafnie nazywa ich funkcję),
4. fonetyki (posługuje się alfabetem, stosuje wiadomości dotyczące różnicy
między wymową a zapisem samogłosek nosowych, głosek dźwięcznych
i bezdźwięcznych, poprawnie zapisuje zmiękczenia).
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
Mówienie
# nawiązuje i podtrzymuje kontakt werbalny z kolegami oraz nauczycielem,
aby skorygować lub udoskonalić powierzone zadanie indywidualne czy
zespołowe,
# udziela twórczych wskazówek, instrukcji co do sposobu pracy grupy,
istotnych dla rozwiązania zadania, wykonania polecenia,
# prowadzi (rozpoczyna, podtrzymuje, kończy) rozmowę na temat codziennych
sytuacji,
# stawia problemowe pytania dotyczące przeczytanej lektury,
# argumentuje swoje stanowisko w rozmowie, powołując się na tekst kultury,
ustosunkowuje się do wypowiedzi innych kolegów, rozwija problem przez
porównanie innych znanych mu tekstów,
# twórczo opowiada i opisuje,
# dostosowuje rodzaj komunikatu do sytuacji nadawczo-odbiorczej i celu
wypowiedzi,
# wygłaszając tekst z pamięci, wskazuje na funkcję ekspresywną i metajęzykową
utworu,
# dokonuje korekty własnej wypowiedzi.
Czytanie
# czyta teksty cicho i rozumie ich sens na poziomie semantycznym oraz
krytyczno-twórczym,
# płynnie czyta głośno i podkreśla sensy utworu ważne dla rozumienia na
poziomie semantycznym i krytycznym,
# analizuje charakterystyczne cechy różnych tekstów kultury,
# analizuje elementy świata przedstawionego w utworze,
# odczytuje, przetwarza, wykorzystuje dane z artykułów, instrukcji, schematów,
wykresów, tabel itp.
Słuchanie
# słuchając tekstu artystycznego, zauważa i analizuje jego sens przenośny,
# słucha poleceń, instrukcji w celu samodzielnego lub zespołowego wykonania
zadania; innych wypowiedzi uczniów i nauczyciela w celu sporządzania
samodzielnych notatek,
# słuchając tekstu, analizuje informacje w celu wykorzystania ich we własnej
wypowiedzi.
Pisanie
# samodzielnie buduje spójne wypowiedzi dostosowane do sytuacji komunikacyjnej,
dobierając słownictwo i struktury składniowe świadczące o systematycznym
kształceniu kompetencji językowych,
# pisze pełną charakterystykę postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, przedstawiając
oprócz cech osobowości i charakteru motywy jej postępowania, dokonuje
oceny postaw bohatera,
# dopasowuje formę notatki do rodzaju zapisanych informacji,
# komponuje i pisze opowiadanie, baśń, legendę z zachowaniem ich cech
gatunkowych,
# dba o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną pisanej wypowiedzi.
Nauka o języku
# sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie:
1. słownictwa (stosuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne
pochodzenia biblijnego lub mitologicznego, przysłowia i powiedzenia
w tekście, wzbogacając język wypowiedzi),
2. składni (klasyfikuje wypowiedzenia – pojedyncze, złożone, zdania, równoważniki
zdania, wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące,
wykrzyknikowe – stosuje je w dłuższej wypowiedzi, analizuje budowę
logiczno-składniową zdania pojedynczego – wyróżnia zespoły składniowe,
rysuje wykres graficzny, stosuje poprawny szyk wyrazów w zdaniu, dba
o poprawną interpunkcję wypowiedzenia pojedynczego i złożonego),
3. fleksji (poprawnie stosuje w wypowiedziach ustnych oraz pisemnych
formy odmiennych i nieodmiennych części mowy przewidzianych w programie
nauczania, analizuje ich funkcję w zdaniu),
4. fonetyki (bezbłędnie posługuje się alfabetem, swobodnie stosuje wiadomości
dotyczące różnicy między wymową a zapisem samogłosek nosowych,
głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, poprawnie zapisuje zmiękczenia).
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
Mówienie
# formułuje twórcze uwagi, polecenia, instrukcje, dzięki czemu uczestniczy
w planowaniu, usprawnianiu, kontrolowaniu i ocenie pracy zespołu czy
grupy,
# rozpoczyna rozmowę na temat lektury od postawienia problemu,
# tworzy bezbłędne pod względem językowym komunikaty,
# wygłasza teksty z pamięci, dokonując analizy i interpretacji ważniejszych
jego sensów,
# umiejętnie, w zależności od sytuacji komunikacyjnej, wykorzystuje werbalne
i niewerbalne środki językowe.
Czytanie
# czyta ze zrozumieniem na poziomie semantycznym i krytycznym różne
teksty kultury nieobjęte listą lektur przewidzianą w programie nauczania,
# interpretuje elementy świata przedstawionego i kompozycję utworu literackiego.
Słuchanie
# dokonuje analizy i interpretacji niektórych sensów przenośnych słuchanego
tekstu artystycznego (również spoza listy lektur objętej programem),
# słuchając różnych tekstów, dokonuje selekcji informacji w celu wykorzystania
ich w sytuacjach nietypowych.
Pisanie
# wykazuje się samodzielnością, twórczym ujęciem tematu, pomysłową formą,
przemyślaną kompozycją i poprawnością językową w wypowiedziach pisemnych,
# proponuje własne, ciekawe i urozmaicone pod względem graficznym formy
notatek,
# podejmuje próby formułowania wypowiedzi na temat przeczytanych lektur.
Nauka o języku
# świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści materiałowych przewidzianych
programem nauczania słownictwa, składni, fleksji, fonetyki,
# poszerza wiedzę językową o treści wykraczające poza przewidziane programem
nauczania w klasie V,
# wykazuje się szczególną dbałością o zachowanie norm poprawnościowych
w wypowiedziach ustnych i pisemnych.
PRZYKŁADOWE KRYTERIA OCENY
kryteria oceny opowiadania punktacja
temat
# wypowiedź świadczy o zrozumieniu tematu 0–1
# wydarzenia zostały przedstawione w porządku przyczynowo-skutkowym
0–1
# określony został czas i miejsce zdarzeń 0–1
# wprowadzono bohaterów, z których jeden jest postacią główną 0–1
# uczeń zaznacza obecność narratora/uczeń świadomie wprowadza
określony typ narracji 0–1
kompozycja
# wypowiedź składa się z trzech proporcjonalnych części 0–1
# tekst jest spójny 0–1
język i styl
# słownictwo jest poprawne
# uczeń stosuje normy gramatyczne
0–4 błędy – 2 pkt
5 błędów – 1 pkt
6 błędów – 0 pkt
# styl został dostosowany do sytuacji komunikacyjnej 0–1
zapis
# ortografia jest poprawna 0–1 błąd – 2 pkt
2 błędy – 1 pkt
3 błędy – 0 pkt
# interpunkcja jest poprawna 0–4 błędy – 1 pkt
5 błędów – 0 pkt
# zapis jest czytelny 0–1
razem 0–14
praca oryginalna – celujący
14–13 pkt – bardzo dobry
12–11 pkt – dobry
10–9 pkt – dostateczny
8–7 pkt – dopuszczający
kryteria oceny opisu przedmiotu punktacja
temat
# wypowiedź jest zgodna z tematem 0–1
# uczeń opisuje szczegóły wyglądu 0–1
# nazywa cechy przedmiotu (barwy, kształty, wielkość) 0–1
# określa jego przeznaczenie 0–1
kompozycja
# wypowiedź składa się z trzech proporcjonalnych części 0–1
# wypowiedź jest spójna 0–1
# wypowiedź jest logiczna 0–1
język i styl
# słownictwo jest poprawne
# uczeń stosuje normy gramatyczne
0–4 błędy – 2 pkt
5 błędów – 1 pkt
6 błędów – 0 pkt
# styl został dostosowany do sytuacji komunikacyjnej 0–1
zapis
# ortografia jest poprawna 0–1 błąd – 2 pkt
2 błędy – 1 pkt
3 błędy – 0 pkt
# interpunkcja jest poprawna 0–4 błędy – 1 pkt
5 błędów – 0 pkt
# zapis jest czytelny 0–1
razem 0–14
praca oryginalna – celujący
14–13 pkt – bardzo dobry
12–11 pkt – dobry
10–9 pkt – dostateczny
8–7 pkt – dopuszczający
kryteria oceny opisu z elementami charakterystyki punktacja
temat
# wypowiedź świadczy o zrozumieniu tematu 0–1
# wypowiedź zawiera opis wyglądu postaci 0–1
# uczeń nazywa cechy charakteru, osobowości, usposobienia (co
najmniej 3) i uzasadnia je 0–1
# uczeń posługuje się charakterystyką pośrednią postaci 0–1
# w podsumowaniu rozważań znajduje się własna ocena bohatera 0–1
kompozycja
# tekst zbudowany jest z trzech proporcjonalnych części 0–1
# wypowiedź jest spójna 0–1
# wypowiedź jest logiczna 0–1
język i styl
# słownictwo jest poprawne
# uczeń stosuje normy gramatyczne
0–4 błędy – 2 pkt
5 błędów – 1 pkt
6 błędów – 0 pkt
# styl został dostosowany do sytuacji komunikacyjnej 0–1
zapis
# ortografia jest poprawna 0–1 błąd – 2 pkt
2 błędy – 1 pkt
3 błędy – 0 pkt
# interpunkcja jest poprawna 0–4 błędy – 1 pkt
5 błędów – 0 pkt
# zapis jest czytelny 0–1
razem 0–15
praca oryginalna – celujący
15–14 pkt – bardzo dobry
13–11 pkt – dobry
10–8 pkt – dostateczny
7–6 pkt – dopuszczający
kryteria oceny sprawozdania punktacja
temat
# uczeń relacjonuje przebieg wydarzeń 0–1
# podaje informacje o czasie, miejscu, osobach uczestniczących
w wydarzeniach 0–1
# zamieszcza elementy własnej oceny zdarzeń 0–1
kompozycja
# wypowiedź składa się z trzech proporcjonalnych części 0–1
# wypowiedź jest spójna 0–1
# wypowiedź jest logiczna 0–1
język i styl
# słownictwo jest poprawne
# uczeń stosuje normy gramatyczne
0–3 błędy – 2 pkt
4 błędy – 1 pkt
5 błędów – 0 pkt
# styl został dostosowany do sytuacji komunikacyjnej 0–1
zapis
# ortografia jest poprawna 0–2 błędy – 2 pkt
3 błędy – 1 pkt
4 błędy – 0 pkt
# interpunkcja jest poprawna 0–3 błędy – 1 pkt
4 błędy – 0 pkt
# zapis jest czytelny 0–1
razem 0–13
praca oryginalna – celujący
13–12 pkt – bardzo dobry
11–10 pkt – dobry
9–8 pkt – dostateczny
7–6 pkt – dopuszczający
kryteria oceny zaproszenia punktacja
temat
w rozwinięciu tematu zostały zawarte:
# informacje kto, kogo, z jakiej okazji, kiedy, gdzie
zaprasza
# wyrażenia o charakterze perswazyjnym
co najmniej 3 informacje
0–1
kompozycja
# wypowiedź jest spójna 0–1
język i styl
# język i styl są poprawne 0–3 błędy – 1 pkt
4 błędy – 0 pkt
# ortografia i interpunkcja są poprawne, dopuszczalny
1 błąd ortograficzny i 2 błędy interpunkcyjne
0–1
zapis
# zapis jest czytelny 0–1
razem 0–6
6 pkt – bardzo dobry
5 pkt – dobry
4 pkt – dostateczny
3 pkt – dopuszczający
Krystyna Jagiełłowicz – z materiałów GWO