Alicja Głowacka

PSO z historii

Przedmiotowy system oceniania

Przedmiot: historia i społeczeństwo – SP nr 16 w Toruniu

Sposób oceniania uczniów ustalony został w oparciu o szkolny system oceniania obowiązujący w SP nr 16 w Toruniu, podstawę programową i program nauczania historii i społeczeństwa w szkole podstawowej.

Wstęp

Ocenianie polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programów nauczania oraz na formułowaniu oceny.

Ocena służyć ma rozwojowi ucznia, podkreślać jego mocne strony, wskazywać problemy. Winna być informacją, co już uczeń umie i potrafi, a nad czym powinien jeszcze popracować.

Cele przedmiotowego systemu oceniania :

wspieranie rozwoju ucznia,
określenie jego indywidualnych potrzeb, uzdolnień, predyspozycj i trudności,
pomoc uczniowi w planowaniu jego rozwoju,
motywowanie ucznia do dalszej pracy,
informowanie o poziomie i efektywności procesu uczenia się i nauczania,
określenie poziomu opanowania umiejetności stosowania wiedzy w typowych sytuacjach,
wdrażanie do samodzielnej pracy i współpracy w grupie,
dostarczanie rodzicom /opiekunom/ i nauczycielom informacji o postępach,trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia,
przekonanie ucznia do nabywania umiejętności, rozróżniania pozytywnych i negatywnych zachowań.

Warunki dobrego oceniania :

jasne określenie wymagań edukacyjnych i poinformowanie o nich uczniów na pierwszej lekcji roku szkolnego,
przedstawienie uczniom sposobów sprawdzania i oceniania osiągnięć edukacyjnych,
przedstawienie rodzicom / opiekunom / wymagań edukacyjnych na poszczególne oceny - czynią to wychowawcy na zebraniach klasowych,
regularność oceniania i różnorodność jego form,
jawność każdej oceny i jej uzasadnianie przez nauczyciela.

W ocenianiu biorę pod uwagę :

umiejętność pracy samodzielnej,
umiejętność współpracy w grupie,
stosowanie wiedzy i umiejętności w typowych sytuacjach,
stosowanie wiadomości w nowych sytuacjach,
umiejętność analizowania, interpretacji, wnioskowania i logicznego myślenia,
zaangażowanie w proces nauczania – aktywność ucznia,
posługiwanie się językiem przedmiotu.

Zasady oceniania z historii i społeczeństwa.

1. Uczniowie oceniani są przez :

nauczyciela przedmiotu,
w klasach integracyjnych - przez nauczyciela specjalistę,
przez siebie,
przez klasę.

2. Działania ucznia podlegające ocenie:

każda praca kontrolna,
prace domowe,
każde działanie, przy wykonywaniu którego widoczny jest wysiłek ucznia, w tym aktywność na lekcji.

Pod koniec każdego semestru dokonuję globalnej oceny pracy ucznia / jego postępów, osiągnięć, ewentualnych trudności, wskazując formy działań umożliwiające eliminację niepowodzeń /.

Na miesiąc przed zakończeniem semestru informuję ucznia i wychowawcę o przewidywanych ocenach klasyfikacyjnych z przedmiotu.

3. Metody oceniania :

odpowiedzi ustne,
odpowiedzi pisemne :
krótkie, z dwóch - trzech ostatnich lekcji,
dłuższe testy, sprawdziany, prace klasowe zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem.

Jeśli uczeń nie pisał pracy kontrolnej w terminie, jest zobowiązany zaliczyć materiał przewidziany sprawdzianem w innym czasie uzgodnionym z nauczycielem. Każdą ocenę ze sprawdzianu można poprawić na wyższą. Poprawy należy dokonać w ciągu dwóch tygodni od otrzymania sprawdzonego i ocenionego sprawdzianu.

zadania domowe,

- aktywność ucznia na lekcji - jest nagradzana oceną lub plusami;

w klasach czwartych za trzy plusy uczeń otrzymuje ocenę bardzo

dobrą, w klasach piątych i szóstych za pięć plusów uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą

- aktywność pozalekcyjna ucznia, np. udział w konkursach

historycznych, przygotowanie pracy dodatkowej i jej prezentacja.

Formy wyrażania wewnątrzszkolnej oceny.

Wiadomości i umiejętności są oceniane cyfrowo wg następującej skali:

* stopień celujący – 6

* stopień bardzo dobry – 5

* stopień dobry – 4

* stopień dostateczny - 3

* stopień dopuszczający – 2

* stopień niedostateczny - 1

Opracowała Janina Kulbaczewska

Wymagania z przedmiotu historia i społeczeństwo

w klasie V na poszczególne stopnie szkolne

w zakresie opanowanej wiedzy, umiejętności oraz postaw.

OCENA CELUJĄCA

Uczeń:

posiada wiedzę wykraczającą poza zakres materiału programowego klasy V w odniesieniu do danego zagadnienia,zna dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza wiadomości poznane w czasie lekcji,
twórczo i systematycznie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania historyczne - potrafi samodzielnie dotrzeć do różnych źródeł informacji i w oparciu o nie pogłębia swoją wiedzę,
biegle stosuje zdobyte wiadomości i umiejętności w nowych sytuacjach,
aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,
samodzielnie rozwiązuje problemy omawiane w czasie lekcji, interpretuje fakty historyczne, wyraża własne zdanie, popiera je właściwą i logiczną argumentacją,
zna i rozumie podstawowe pojęcia historyczne, stosuje język przedmiotu, poprawnie posługuje się kategoriami historycznymi /związki przyczynowo-skutkowe, lokalizowanie czasowo-przestrzenne wydarzeń /,
bierze udział w konkursach historycznych i odnosi w nich sukcesy,
wykonuje prace dodatkowe o różnych wartościach poznawczych
i dydaktycznych /np. w formie albumu, plakatu, prezentacji multimedialnej /
oraz potrafi je zaprezentować na forum klasy,
posługuje się poprawną polszczyzną,
aktywnie pracuje w grupie rówieśniczej, właściwie komunikuje się z kolegami,
potrafi pracować samodzielnie.

OCENA BARDZO DOBRA

Uczeń :

opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania dla klasy V,
posiada wiedzę z dziejów własnego regionu w stopniu zadawalającym,
sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji,
wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji,
samodzielnie rozwiązuje postawione przez nauczyciela problemy i zadania, posługując się nabytymi umiejętnościami; interpretuje fakty historyczne, wyraża własne zdanie, popiera je właściwą i logiczną argumentacją,
bierze udział w konkursach historycznyc
wykonuje zadania dodatkowe i potrafi zaprezentować je na forum klasy
zna i rozumie podstawowe pojęcia historyczne, potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo-skutkowych, wykorzystując wiedzę nie tylko z dziedziny historii i społeczeństwa, ale również przedmiotów pokrewnych,
aktywnie pracuje w grupie rówieśniczej, właściwie komunikuje się z kolegami,
potrafi pracować samodzielnie.

OCENA DOBRA

Uczeń :

opanował materiał programowy klasy V w zakresie wiadomości i umiejętności w stopniu zadawalającym,
zna najważniejsze wydarzenia i postaci z dziejów regionu,
potrafi korzystać ze wszystkich poznanych w czasie lekcji źródeł informacji,
umie samodzielnie rozwiązywać typowe zadania i problemy, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje pod kierunkiem nauczyciela,
rozwiązuje niektóre zadania dodatkowe o stosunkowo niewielkiej skali trudności,
poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych,
jest aktywny w czasie lekcji,
chętnie pracuje w grupie rówieśniczej, właściwie komunikuje się z kolegami.

OCENA DOSTATECZNA

Uczeń :

opanował podstawowe wiadomości i umiejętności określone w programie nauczania klasy V,
zna niektóre wydarzenia i postaci z dziejów regionu,
potrafi pod kierunkiem nauczyciela korzystać z podstawowych ( prezentowanych na lekcji ) źródeł informacji,
potrafi wykonać proste zadania,
czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadowalającym.

OCENA DOPUSZCZAJĄCA

Uczeń :

posiada poważne braki w wiedzy, które jednak nie przekreślają możliwości dalszej nauki,
przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste zadania wymagające zastosowania podstawowych umiejętności,
przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste zadania wymagające zastosowania podstawowych umiejętności,

OCENA NIEDOSTATECZNA

Uczeń :

nie opanował podstawowych wiadomości określonych w programie nauczania klasy V, a braki są tak duże, że uniemożliwiają mu kontynuację nauki,
nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagajacych zastosowania podstawowych umiejętności.

Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny jest posiadanie i systematyczne prowadzenie zeszytu przedmiotowego.

Wymagania programowe z historii i społeczeństwa dla klasy V szkoły podstawowej
Badana czynność uczniów		Poziomy wymagań
		K – konieczny P – podstawowy R – rozszerzający D – dopełniający W - wykraczający
STAROŻYTNOŚĆ
I. PODZIAŁ DZIEJÓW LUDZKOŚCI
I. Wiadomości	 uczeń zna podstawowe jednostki podziału czasu zegarowego i kalendarzowego - P  zna nazwy epok historycznych: prehistoria, starożytność, średniowiecze, nowożytność, czasy najnowsze - P  uczeń rozumie, co oznacza rok, wiek, tysiąclecie, nasza era, przed naszą erą, prehistoria, epoka, chronologia - K  rozumie, dlaczego dzieje ludzkości dzielą się na epoki, rozumie różnicę między prehistorią a historią - P  umie opowiedzieć o życiu pierwszych ludzi - P  potrafi wskazać ich najważniejsze osiągnięcia - D
II. Umiejętności	 umie wyjaśnić istotę podziału na lata naszej ery i przed naszą erą - K  wymienia w kolejności chronologicznej główne epoki w dziejach ludzkości - K  określa i zapisuje za pomocą cyfr rzymskich wiek danego wydarzenia - K  zaznacza podane daty na taśmie czasu - P  oblicza upływ czasu między wydarzeniami - P  porządkuje fakty w kolejności chronologicznej - P
II. ŻYCIE SPOŁECZEŃSTW STAROŻYTNYCH
I. Wiadomości	 wie, jakie czynnki decydują o narodzinach cywilizacji - P  zna cywilizacje starożytne (Egipt, Mezopotamia, Fenicja, Palestyna, Grecja, Rzym) - P  zna rolę, jaką odgrywały rzeki w istnieniu państw starożytnych - P  zna techniki uprawy roli w Egipcie i Mezopotamii - P  wie, jakie były podstawowe narzędzia stosowane w uprawie - K  wie, co to był system nawadniania - P  zna nazwy głównych rzek cywilizacji rolniczych (Tygrys, Eufrat, Nil) - P  zna rolę komunikacji w życiu starożytnych państw - K  zna rodzaje zajęć ludności miast starożytnych - P  wie, jak wyglądały stroje cywilizacji starożytnych - R  zna materiały, z których budowano - R  pamięta, co to były: mumia, balsamowanie, sarkofag, faraon, toga - P  zna obyczaje związane z życiem codziennym (rodzina, nauka, religia, praca) - D  zna rolę armii w życiu imperium rzymskiego i w starożytnej Grecji - R  zna pojęcia: niewolnik, niewolnictwo, gladiator, amfiteatr, ONZ, korsarz, agora, akwedukt, forum, termy, Akropol - P  wie, kim był Spartakus - R  dostrzega wpływ warunków naturalnych na zajęcia ludności - R  rozumie rolę morza w życiu ludów starożytnych - D  rozumie wyrażenie „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” - D  dostrzega różnice w życiu mieszkańców cywilizacji starożytnych - P  rozumie zasadnicze różnice w sytuacji dzieci i kobiet, w poszczególnych państwach dawniej a dziś - R  rozumie rolę edukacji w życiu starożytnych społeczeństw - R  rozumie przyczyny powstań niewolników w Rzymie - D  dostrzega zróżnicowanie społeczeństw starożytnych - D
II. Umiejętności	 potrafi zaznaczyć na osi czasu wiek powstania cywilizacji starożytnych - P  umie wskazać na mapie wielkie rzeki (Eufrat, Tygrys, Nil) - K  zaznacza na osi czasu okres świetności Babilonu, Aten, Rzymu - P  analizuje proste teksty źródłowe - W  umie scharakteryzować rodzaje prac, technik rolnych oraz upraw w Egipcie i Mezopotamii – R  umie określić rolę miast starożytnych i dostrzec różnice między miastem starożytnym a współczesnym - D  charakteryzuje osiągnięcia w zakresie techniki budowy dróg - R  umie opowiedzieć o rozrywkach ludów starożytnych - R  potrafi zainscenizować prostą scenkę przedstawiającą epizod z życia codziennego - D  pisze relację z jednego dnia przeżytego w mieście starożytnym - W  przedstawia różnice w sposobie wychowania i nauczania w państwach starożytnych - R  ocenia różne metody wychowawcze w starożytności - D  samodzielnie poszukuje informacji na temat sposobu prowadzenia walk przez Greków i Rzymian - W  potrafi wskazać źródło pochodzenia niewolników i wykonywane przez nich prace – P
III. W ŚWIECIE BOGÓW, BOHATERÓW I LUDZI
I. Wiadomości	 zna imiona najważniejszych bogów i bóstw - K  zna tytuły utworów Homera i Wergiliusza oraz ich głównych bohaterów - R  zna treść wybranych mitów - D  zna postaci: Mojżesz, Jezus, Konstantyn Wielki - K  rozumie pojęcia: sfinks, piramida, kapłan, wyrocznia, mit, Biblia, Stary i Nowy Testament, poganie, judaizm, monoteizm, politeizm - P  rozumie, dlaczego mieszkańcy Egiptu i Mezopotamii oddawali cześć siłom przyrody - R  dostrzega różnicę między religią Starożytnego Wschodu a Grecją i Rzymem - R  rozumie rolę kapłanów - P  rozumie rolę mitów w życiu Greków - P  dostrzega artystyczne piękno mitów - W  rozumie znaczenie nauki Chrystusa i jego uczniów dla powstania chrześcijaństwa - R  dostrzega związek między judaizmem a chrześcijaństwem - R
II. Umiejętności	 potrafi opowiedzieć o wierzeniach mieszkańców starożytnych państw - P  rozpoznaje budowle (świątynie) oraz opisuje je - R  opowiada o wyobrażeniach bogów - P  umie przypisać bogom ich atrybuty i dziedzinę życia - R  wskazuje na mapie Troję, Olimp, Palestynę - P  wyjaśnia różnicę między politeizmem a monoteizmem - P  wskazuje pozostałości kultury żydowskiej w swoim regionie - W  opowiada (barwnie) wybrany mit - D  odróżnia rzeczywistość mitologiczną od historycznej - D  w oparciu o przykłady umie podać, jaka jest współczesna rola mitu - W  wymienia przyczyny rozproszenia Żydów po świecie - D  wyjaśnia przyczyny rozszerzania się chrześcijaństwa - R  zaznacza na taśmie czasu narodziny Chrystusa - K  wyjaśnia, co odróżniało chrześcijan od innych religii - P
IV. DZIEDZICTWO STAROŻYTNOŚCI
I. Wiadomości	 zna datę 776 r. p.n.e. - K  zna konkurencje, które wchodziły w skład pięcioboju - K  rozróżnia budowle architektury starożytnej - D  umie wymieniać główne osiągnięcia nauk - D  zna różne rodzaje pisma - R  zna postaci: Fidiasz, Sokrates, Arystoteles, Platon, Aleksander Wielki - D  rozumie pojęcia: władza despotyczna - P  demokracja - K  obywatel - P  miasto-państwo - P  Zgromadzenie Ludowe - P  republika - P  konsul, senat, trybun ludowy, cesarz, legion - P  rzeczpospolita - K  tragedia-komedia - K  igrzyska, olimpiada - K  kolumna, kopuła, porządek architektoniczny - R  antyk - R  płaskorzeźba - P  łuk triumfalny - P  cyrk - R  filozofia - D  kodeks - R  języki romańskie - D  dostrzega różnicę między różnymi formami sprawowania władzy (republika, demokracja, władza despotyczna) - D  dostrzega różnice i podobieństwa między demokracją współczesną a antyczną - W  rozumie rolę igrzysk olimpijskich w życiu Greków - R  rozumie wkład ludów starożytnych w rozwój cywilizacji - R  rozumie znaczenie prawa w życiu społeczeństw starożytnych i współczesnych - W  dostrzega znaczenie pisma w życiu ludzi i rozwoju cywilizacji - D
II. Umiejętności	 potrafi operować poznanymi pojęciami - R  umie omówić rolę, jaką pełniły poszczególne instytucje państwowe - D  podaje przykłady stosowania w najbliższym otoczeniu procedur demokratycznych (samorząd szkolny) - D  potrafi zaznaczyć na taśmie czasu: pierwsze igrzyska, powstanie teatru - P  wskazuje na mapie Olimp, Olimpię, zasięg terytorialny imperium rzymskiego - P  wyszukuje przykłady świadczące o obecności greki i łaciny we współczesnym świecie - W  samodzielnie ocenia i określa wkład starożytnych w postęp cywilizacji - D  wyszuka przykłady świadczące o doskonałości prawa rzymskiego - W  potrafi dostrzec wynalazki ludów starożytnych we współczesnym świecie - D  dostrzega naśladownictwo wzorów antycznych w późniejszej architekturze - D  wykonuje album „Zabytki architektury starożytnej” - W  wskazuje różnice i podobieństwa między igrzyskami starożytnymi a współczesnymi - R  bierze aktywny udział w dramie na dany temat - P
ŚREDNIOWIECZE
V. OBRAZ ŚREDNIOWIECZNEJ EUROPY
I. Wiadomości	 wymienia współczesne państwa europejskie, w których większość ludności stanowią Słowianie - R  wylicza spadkobierców Karola Wielkiego - R  pamięta daty: 395 r., 476 r., 622 r., 1453 r. - P  zna postaci: Mahomet, Allach - P  rozumie pojęcia: barbarzyńca, monarchia, pogaństwo, chrystianizacja, herezja, kryzys, upadek, cesarz, cesarstwo, obrzęd, papież, katolicyzm, relikwia, prawosławie, cerkiew, patriarcha, muzułmanin, islam, krzyżowiec, wyprawa krzyżowa, Koran, meczet, jałmużna - P  wie, jaki istniał związek między monarchią a papiestwem - D  wie, dlaczego rozpadła się monarchia Karola Wielkiego - P  wie, w jaki sposób powstały pierwsze państwa słowiańskie - R  rozumie, że przejście jednej epoki w drugą dokonuje się stopniowo - D  wyjaśnia, na czym polegała chrystianizacja, kto zajmował się krzewieniem chrześcijaństwa - P  wyjaśnia, że proces chrystianizacji odbywał się przez dłuższy czas i dokonuje się nadal - D  wyjaśnia, na czym polegała rola papieża w średniowieczu i obecnie - R  ilustruje przebieg wypraw krzyżowych - W
II. Umiejętności	 wskazuje na mapie obszar podzielonego cesarstwa oraz ich stolice - K  określa skutki najazdów barbarzyńskich - R  wskazuje na mapie obszar monarchii Karola Wielkiego oraz państw powstałych z jego podziału - P  wskazuje, co z dorobku monarchii karolińskiej przyjęła średniowieczna Europa, w tym również Polska - D  wskazuje na mapie pierwotne siedziby Słowian oraz podaje, do której grupy zaliczają się plemiona polskie - R  zaznacza na taśmie chronologicznej daty omawianych wydarzeń - P  sprawnie posługuje się poznanymi pojęciami w sytuacjach problemowych - D  wskazuje na mapie rejony, w których zdobyło przewagę prawosławie oraz określa, jakie kraje leżą obecnie na tym terenie - D  wskazuje na mapie kraje opanowane przez wyznawców islamu, tereny, o które toczyły się walki w czasie wypraw krzyżowych - D  wskazuje na mapie Mekkę i Medynę - K  wyjaśnia współczesne stosunki między katolicyzmem i prawosławiem - D  wykrywa i ocenia podobieństwa i różnice między katolicyzmem a prawosławiem, między chrześcijaństwem a islamem - R  ocenia przyczyny, skutki i znaczenie wypraw krzyżowych - W
VI. POLSKA ZA PANOWANIA PIASTÓW
I. Wiadomości	 wylicza plemiona polskie - P  wymienia korzyści płynące z przyjęcia chrześcijaństwa - R  wyjaśnia znaczenie przyjęcia chrześcijaństwa dla umocnienia państwa polskiego - R  objaśnia dlaczego Bolesław Krzywousty spisał testament i zna jego postanowienia - P  zna postaci: Mieszko I, Dobrawa, Bolesław Chrobry, Otton III, biskup Wojciech, Bolesław Krzywousty, Konrad Mazowiecki, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Gall Anonim - P  zna daty: 966, 1025 - K  zna daty: 1000, 1138, 1320, 1364 - P  rozumie pojęcia: chrystianizacja, metropolia, koronacja, książe, król, senior, rozbicie dzielnicowe - P  rozumie wkład Władysława Łokietka w odbudowę państwa polskigo - R  zna wkład Kazimierza Wielkiego w rozwój i umocnienie państwa polskiego – R
II. Umiejętności	 wskazuje na mapie pierwsze plemiona polskie, Gniezno, Kraków - P  interpretuje fragmenty kroniki Galla Anonima - D  zaznacza na taśmie chronologicznej daty omawianych wydarzeń - P  sprawnie korzysta z tablic genealogicznych Piastów - P  prawidłowo posługuje się poznanymi pojęciami w sytuacjach problemowych - R  umie ocenić znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego - R  umie krytycznie odnieść się do polityki prowadzonej przez Bolesława Chrobrego poprzez wyjaśnienie, w jaki sposób ekspansjonistyczna polityka zaszkodziła krajowi - D  potrafi ukazać znaczenie koronacji dla umocnienia państwa i podwyższenia jego rangi - D  gromadzi informacje na temat św. Wojciecha, opowiada o jego życiu i czynach - W  ocenia akcję misyjną św. Wojciecha i jej rezultatów - D  odszukuje informacje na temat innych misjonarzy, rejonów ich działania, wskazuje na mapie trasy ich wypraw misyjnych - W  ukazuje skutki rozbicia dzielnicowego dla Polski - D  przedstawia sukcesy polityki wewnętrznej i zagranicznej Kazimierza Wielkiego - R  określa, jaką rolę odgrywał uniwersytet w Krakowiew rozwoju kultury - D
VII. POLSKA ZA PANOWANIA PIERWSZYCH jAGIELLONÓW
I. Wiadomości	 zna postaci: Jadwiga, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk - K  zna datę: 1410 - K  zna daty: 1385, 1466 - P  rozumie pojęcia: unia, pokój, wielki mistrz - P  rozumie przyczyny podpisania unii polsko-litewskiej w Krewie, bitwy pod Grunwaldem oraz wojny trzynastoletniej - R
II. Umiejętności	 wskazuje na mapie Grunwald, Gdańsk, Toruń, Malbork, ziemie odzyskane przez Polskę po wojnie trzynastoletniej - P  interpretuje fragmenty różnych tekstów źródłowych, popularnonaukowych oraz żródeł ikonograficznych - D  umieszcza na taśmie chronologicznej daty omawianych wydarzeń - P  sprawnie korzysta z tablic genealogicznych Jagiellonów - P  prawidłowo posługuje się poznanymi pojęciami w sytuacjach problemowych - R  opowiada o konfliktach polsko-krzyżackich w XIV-XV w.. wskazuje ich przyczyny i skutki - D  ocenia wkład królowej Jadwigi w rozwój uniwersytetu w Krakowie - W
VIII. ŻYCIE SPOŁECZEŃSTWA ŚREDNIOWIECZNEGO
I. Wiadomości	 wylicza narzędzia uprawy ziemi w średniowieczu - P  wymienia różne rodzaje rzemiosł w średniowieczu - K  rozumie pojęcia: stan, pańszczyzna, rynek - K  rozumie pojęcia: senior, wasal, trójpolówka czynsz, rzemiosło, cech, czeladnik, epidemia, mistrz, targ, jarmark, przywilej, lokacja, sołtys, wolnizna, wymiana handlowa, sukiennice - P  wyjaśnia, co to jest podział stanowy - P  ilustruje życie wsi średniowiecznej - R  opisuje rolę sołtysa w średniowieczu - R  wyjaśnia opis drogi od ucznia do mistrza - R  wyjaśnia znaczenie cechów w dziedzinie religijnej, społecznej, militarnej - D  wyjaśnia znaczenie wymiany handlowej w średniowieczu - R  opowiada o życiu ludzi w średniowieczu – P
II. Umiejętności	 rysuje schemat przedstawiający hierarchię społeczeństwa średniowiecznego - R  opowiada o sposobach uprawy w średniowieczu - K  porównuje sposób zdobywania zawodu w średniowieczu ze współczesnością - D  wskazuje na mapie główne szlaki handlowe w średniowiecznej Europie - P  porównuje życie w średniowiecznym mieście ze współczesnością - R  wskazuje różnice prawne pomiędzy stanami - D  objaśnia, na czym polegała nierówność w stosunkach między ludźmi epoki średniowiecza - W  analizuje proces zakładania wsi - D  dowodzi, jaki postęp dokonał się w rolnictwie od średniowiecza do współczesności - W  wskazuje w swojej najbliższej okolicy ślady osadnictwa średniowiecznego w postaci nazw miejscowości - D  wykrywa elementy tradycji rzemieślniczych we współczesnym życiu miasta - D  dostrzega różnicę między handlem średniowiecznym a współ- czesnym - R  wyjaśnia przyczyny częstych klęsk (epidemie) - W
IX. DZIEDZICTWO ŚREDNIOWIECZA
I. Wiadomości	 wymienia Jana Gutenberga i dziejopisarzy: Galla Anonima, Jana Długosza, Wincentego Kadłubka - R  zna znaczenie daty: 1364 r. - P  rozumie pojęcia: budownictwo sakralne i świeckie, szlachta - K  rozumie pojęcia: styl romański, gotycki, witraż, kopuła, sklepienie, łuk, uniwersytet, klasztor, dziejopisarstwo (roczniki, kroniki, żywoty świętych, herby, stany społeczne, zamek, turniej, pasowanie na rycerza, eksponat, pergamin - P  rozumie pojęcia: rozeta, rektor, żak, teologia, kultura łacińska, dwór, cech, katedra - R  rozróżnia style: romański, gotycki - D  ilustruje obyczaje i zwyczaje stanów społecznych - R  wyjaśnia, jak powstał stan szlachecki - R  ilustruje, jak powstało miasto, jak ono wyglądało - P  opowiada, jak wyglądała nauka na uniwersytecie - D  przedstawia wybrane elementy kultury dworskiej - R
II. Umiejętności	 wskazuje na mapie największe średniowieczne miasta i uniwersytety - P  rysuje charakterystyczne detale sztuki romańskiej i gotyckiej - D  samodzielnie poszukuje podstawowych wiadomości o pierwszym polskim uniwersytecie - W  porównuje kronikę z rocznikiem - R  analizuje herbarze - W  zaznacza różnicę między sztuką średniowieczną a współczesną - W  porównuje kształcenie w średniowieczu do kształcenia współczesnego - D  ocenia wpływ kultury rycerskiej na kulturę szlachecką (herby, obyczaje) - W  dostrzega we współczesnej architekturze miast elementy (struktury) stylu gotyckiego i romańskiego - D

K – ocena dopuszczająca

K+P – ocena dostateczna

K+P+R – ocena dobra

K+P+R+D – ocena bardzo dobra

K+P+R+D+W – ocena celująca

Alicja Głowacka

Alicja Głowacka

PSO z historii

Wymagania z przedmiotu historia i społeczeństwo

w klasie V na poszczególne stopnie szkolne

w zakresie opanowanej wiedzy, umiejętności oraz postaw.

Badana czynność uczniów

STAROŻYTNOŚĆ

I. PODZIAŁ DZIEJÓW LUDZKOŚCI

III. W ŚWIECIE BOGÓW, BOHATERÓW I LUDZI

Linki

Kontakt

Logowanie