Adam Celep

• • • PSO z matematyki
    • Wymagania edukacyjne z matematyki
    • PSO z biologii
    • Wymagania z chemii
    • PSO z języka polskiego
    • Język polski: cele kształcenia, treści nauczania, lektury
    • PSO z języka niemieckiego
    • Wymagania z zajęć artystycznych
    • PSO z języka angielskiego
    • Wymagania edukacyjne z geografii
    • PSO z fizyki
    • PSO z języka francuskiego
    • PSO z WF
    • PSO z historii
    • PSO z religii

• • • • Wymagania edukacyjne z geografii

      •  

        WYMAGANIA EDUKACYJNE NA STOPNIE SZKOLNE

        KL. III

         

         

        Dopuszczający	Dostateczny	Dobry	Bardzo dobry	Celujący
        Sąsiedzi Polski
        Czech i Słowacji
        §   lokalizuje na mapie Czechy i Słowację, §   podaje nazwy stolic Czech i Słowacji oraz wskazuje na mapie ich położenie, §   podaje przykłady walorów turystycznych Czech i Słowacji	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Czech i Słowacji, §   lokalizuje na mapie wskazane krainy geograficzne, rzeki oraz miasta Czech i Słowacji	§   porównuje, na podstawie map, środowisko przyrodnicze (w tym bogactwa mineralne) Czech i Słowacji, §   podaje przykłady współzależności między środowiskiem przyrodniczym a działalnością gospodarczą w omawianych państwach	§   wykazuje różnice w rozwoju gospodarczym Czech i Słowacji	§   wykazuje wpływ przystąpienia do UE Czech i Słowacji na rozwój gospodarczy tych państw
        Ukraina, Białoruś, Litwa
        §   wskazuje na mapie Ukrainę, Białoruś i Litwę, §   podaje nazwy stolic omawianych państw oraz lokalizuje je na mapie, §   odczytuje z mapy nazwy największych rzek oraz miast omawianych państw	§   opisuje położenie geograficzne Ukrainy, Białorusi i Litwy, §   wskazuje na mapie miejsca występowania wybranych surowców mineralnych w omawianych państwach, §   charakteryzuje warunki środowiska przyrodniczego w omawianych państwach z punktu widzenia przydatności dla rolnictwa, §   wymienia główne kierunki produkcji rolnej w omawianych państwach, §   przedstawia konsekwencje awarii elektrowni w Czarnobylu	§   porównuje, na podstawie map, środowisko przyrodnicze Ukrainy, Białorusi i Litwy, §   przedstawia cechy rolnictwa Ukrainy, Białorusi i Litwy, §   podaje przykłady przemian społecznych i gospodarczych na Ukrainie, §   wskazuje przyczyny i konsekwencje ujemnego przyrostu naturalnego na Ukrainie	§   porównuje, korzystając z danych statystycznych, gospodarkę Białorusi i Litwy, §   porównuje, korzystając z danych statystycznych, poziom gospodarki Ukrainy z poziomem gospodarki innych państw (uwzględniając główne kierunki oraz cechy wyróżniające)	§   porównuje zmiany społeczne i gospodarcze zachodzące na Białorusi i na Litwie po 1990 roku, §   podaje przykłady powiązań gospodarczych między Rosją a Białorusią
        Rosja
        §   wskazuje na mapie Rosję oraz podaje nazwę jej stolicy, §   lokalizuje na mapie stolicę Rosji, §   lokalizuje na mapie wskazane obiekty geograficzne Rosji §   (krainy geograficzne, rzeki, jeziora, morza, miasta)	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Rosji oraz jej stolicy, §   podaje przykłady konsekwencji dużej rozciągłości południkowej i równoleżnikowej, §   wskazuje, korzystając z map tematycznych, miejsca występowania wybranych surowców mineralnych i obszary upraw wybranych roślin, §   wymienia przyczyny spadku liczby ludności Rosji w ostatnim okresie, §   przedstawia zróżnicowanie narodowościowe i kulturowe Rosji, §   wskazuje, korzystając z mapy demograficznej, obszary o dużej i małej gęstości zaludnienia	§   charakteryzuje, na podstawie map, środowisko przyrodnicze Rosji, §   porównuje, korzystając z map, środowisko przyrodnicze europejskiej i azjatyckiej części Rosji, §   wykazuje różnice w zaludnieniu różnych regionów Rosji i wskazuje przyczyny tych różnic, §   wykazuje rolę surowców energetycznych w gospodarce Rosji	§   wykazuje zależności między elementami środowiska przyrodniczego Rosji, §   porównuje zagospodarowanie azjatyckiej i europejskiej części Rosji, §   podaje przyczyny wyludniania się Syberii	§   ocenia, na podstawie map, warunki środowiska przyrodniczego wskazanych obszarów Rosji z punktu widzenia życia i działalności człowieka, §   wyszukuje w źródłach statystycznych dane dotyczące miejsca Rosji w produkcji przemysłowej świata
        Niemcy
        §   lokalizuje na mapie Niemcy oraz ich stolicę, §   lokalizuje na mapie przynajmniej trzy rzeki i trzy miasta Niemiec	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Niemiec oraz ich stolicy, §   lokalizuje na mapie wskazane obiekty geograficzne Niemiec: -       krainy geograficzne, -       rzeki, -       miasta, §   wymienia główne cechy gospodarki Niemiec (nowoczesny, dobrze rozwinięty przemysł, wysoki poziom rolnictwa towarowego)	§   charakteryzuje, na podstawie map, środowisko przyrodnicze Niemiec, §   wykazuje na przykładach związek produkcji rolnej Niemiec z warunkami środowiska przyrodniczego, §   identyfikuje cechy rolnictwa towarowego, §   przedstawia główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu w Reńsko-Westfalskim Okręgu Przemysłowym jako przykład zmian zachodzących w przemyśle w Europie Zachodniej	§   wyjaśnia, dlaczego starzenie się społeczeństwa Niemiec jest problemem społecznym i gospodarczym (z uwzględnieniem imigracji) §   przedstawia problemy gospodarcze powstałe w wyniku połączenia NRD i RFN, §   ocenia, na podstawie danych statystycznych, efektywność i towarowość  rolnictwa Niemiec	§   ocenia środowisko przyrodnicze z punktu widzenia gospodarki kraju, §   wyjaśnia przyczyny dynamicznego rozwoju gospodarczego Niemiec, §   wykazuje rolę Niemiec w Europie
        Europa
        Kraje skandynawskie
        §   lokalizuje na mapie kraje skandynawskie oraz ich stolice	pojęcia: gejzer   §   przedstawia, korzystając z map, cechy położenia państw skandynawskich, §   podaje, korzystając z map, cechy środowiska przyrodniczego państw skandynawskich, §   wymienia czynniki wpływające na średnią długość życia ludności w krajach skandynawskich, §   podaje przykłady działalności gospodarczej państw skandynawskich wynikającej z cech środowiska przyrodniczego tych krajów	§   wykazuje, na podstawie map tematycznych, związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego omawianych państw: -      wpływ nadmorskiego położenia na gospodarkę Norwegii, -      racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych (w tym rzek) w krajach Europy Północnej, -      wykorzystanie cech środowiska przyrodniczego dla rozwoju rolnictwa w Danii, -      wykorzystanie cech środowiska przyrodniczego dla rozwoju rybołówstwa w Islandii	§   przedstawia, na podstawie map: -      wspólne cechy środowiska przyrodniczego omawianych państw, -      cechy środowiska przyrodniczego wyróżniające dane państwo, §   wykazuje zależność między położeniem Islandii w strefie ryftu a występowaniem wulkanów i gejzerów, §   podaje cechy gospodarki, które wyróżniają dane państwo	§   porównuje, na podstawie danych statystycznych, wskaźniki rozwoju gospodarczego państw skandynawskich
        Wielka Brytania
        §   wskazuje na mapie wielką Brytanię oraz jej stolicę, §   przedstawia wyspiarskie położenie Wielkiej Brytanii	§   podaje cechy położenia Wielkiej Brytanii, §   lokalizuje na mapie wskazane wyspy należące do Wielkiej Brytanii, §   lokalizuje na mapie krainy geograficzne i historyczne Wielkiej Brytanii, §   wykazuje wpływ położenia Wielkiej Brytanii na jej klimat	§   charakteryzuje środowisko przyrodnicze Wielkiej Brytanii, §   przedstawia główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu Okręgu Środkowoangielskiego §   przedstawia cechy nowoczesnego przemysłu i rolnictwa Wielkiej Brytanii	§   wykazuje znaczenie rewolucji przemysłowej i podbojów kolonialnych dla rozwoju Wielkiej Brytanii	§   przedstawia rolę imigrantów w gospodarce kraju
        Francja
        §   wskazuje na mapie Francję i jej stolicę, §   wskazuje na mapie przynajmniej trzy rzeki i trzy miasta Francji, §   przedstawia znaczenie Paryża jako światowej metropolii	pojęcia: technopolia   §   opisuje położenie geograficzne Francji oraz jej stolicy, §   lokalizuje na mapie główne krainy geograficzne, §   lokalizuje na mapie wskazane: -      rzeki, -      miasta, §   wskazuje, korzystając z map tematycznych, miejsca występowania wybranych surowców mineralnych i obszary upraw wybranych roślin	§   charakteryzuje, na podstawie map, środowisko przyrodnicze Francji, §   lokalizuje na mapie wskazane okręgi przemysłowe, §   wykazuje wpływ warunków środowiska przyrodniczego na kierunki produkcji rolnej w różnych regionach Francji, §   wykazuje cechy rolnictwa towarowego i wyjaśnia przyczyny wysokiego poziomu rolnictwa Francji, §   uzasadnia znaczenie Paryża jako światowej metropolii	§   przedstawia rolę rolnictwa i przemysłu w gospodarce kraju, §   przedstawia cechy położenia, wielkości oraz układu przestrzennego Paryża	§   porównuje, na podstawie danych statystycznych, efektywność rolnictwa Francji z rolnictwem innych państw Europy, §   przedstawia, na podstawie wskazanych źródeł wiedzy, pozycję Francji w gospodarce Europy
        Austria
        §   lokalizuje na mapie Austrię i jej stolicę, §   wskazuje na mapie obiekty geograficzne: Alpy, Dunaj, §   podaje przykłady działalności gospodarczej w Alpach na przykładzie Austrii	§   opisuje położenie geograficzne Austrii oraz jej stolicy, §   charakteryzuje łańcuch górski Alp	§   wykazuje (na przykładzie Austrii) wpływ gór na: -      rozmieszczenie ludności, -      gospodarkę krajów alpejskich, -      piętrowość gospodarki rolnej w Alpach, -      wykorzystanie rzek do rozwoju energetyki, -      rozwój turystyki, -      transport	§   wykazuje związki między elementami środowiska przyrodniczego Alp (piętrowość klimatu i roślinności, gleby, fen)	§   przedstawia problemy rozwoju turystyki w Austrii
        Walory turystyczne Europy Południowej. Planujemy wycieczkę po wybranych krajach Europy
        §   podaje, korzystając z mapy, nazwy europejskich państw położonych nad Morzem Śródziemnym, §   uzasadnia, dlaczego turyści chętnie odwiedzają państwa położone w rejonie Morza Śródziemnego, §   projektuje, na podstawie wskazanego źródła wiedzy geograficznej, trasę wycieczki po wybranym mieście Europy	§   wymienia nazwy państw położonych w Europie Południowej i lokalizuje je na mapie, §   wymienia przykłady elementów środowiska  przyrodniczego, które stanowią walory turystyczne państw śródziemnomorskich, §   wymienia przykłady zabytków kultury materialnej państw Europy Południowej, §   wymienia przykłady miast w wybranym regionie Europy najchętniej odwiedzanych przez turystów, §   wymienia przykłady zabytków kultury materialnej we wskazanych miastach Europy	pojęcia: przemysł turystyczny   §   przedstawia wspólne cechy środowiska przyrodniczego krajów basenu Morza Śródziemnego, §   wymienia przykłady walorów turystycznych państw śródziemnomorskich, §   opracowuje, korzystając z map, przewodników, internetu, trasę wycieczki po wybranej części Europy, §   prezentuje opracowaną trasę wycieczki po wybranej części Europy	§   wymienia, na podstawie dowolnych źródeł informacji geograficznej,  przykłady miejsc ( w tym miasta) Europy Południowej najchętniej odwiedzane przez turystów, §   rozpoznaje na fotografiach wskazane zabytki kultury materialnej Europy	§   wykazuje związki między rozwojem turystyki państw Europy Południowej a warunkami przyrodniczymi tych państw, §   wykazuje wpływ dziedzictwa kultury śródziemnomorskiej na rozwój turystyki w regionie basenu Morza Śródziemnego
        Azja
        Azja – kontynent kontrastów
        §   lokalizuje na mapie Azję, §   opisuje położenie Azji w stosunku do równika i południka 0°, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wskazane obiekty geograficzne: -       największe wyspy i półwyspy, -       krainy geograficzne (Himalaje i ich najwyższy szczyt, przynajmniej dwie wyżyny i dwie niziny), -       rzeki (przynajmniej cztery)	§   opisuje położenie geograficzne Azji w stosunku do innych kontynentów i oceanów, §   nazywa i lokalizuje na mapie wybrane elementy linii brzegowej Azji, §   nazywa i lokalizuje na mapie główne formy ukształtowania powierzchni Azji, §   wskazuje na mapie Azji obszary występowania głównych typów klimatu, §   wskazuje na mapie Azji obszary występowania wybranych formacji roślinnych, §   podaje przynajmniej dwa przykłady kontrastów przyrodniczych Azji	§   oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Azji, §   charakteryzuje, korzystając z map tematycznych, środowisko przyrodnicze wskazanego obszaru Azji, §   wyjaśnia mechanizm powstawania monsunów, §   wskazuje na mapie obszary bezodpływowe	§   przedstawia związek między klimatem a stanem wód rzek w Azji w różnych porach roku, §   wyjaśnia przyczynę występowania bagien na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, §   wykazuje, na podstawie map tematycznych, że Azja jest kontynentem wielkich geograficznych kontrastów	§   ocenia środowisko przyrodnicze wskazanych obszarów Azji z punktu widzenia życia i działalności człowieka
        Chiny
        §   lokalizuje na mapie Chiny i ich stolicę, §   lokalizuje na mapie wybrane obiekty geograficzne: Nizinę Chińską, Tybet, Himalaje, Huang-ho, Jangcy, §   podaje liczbę ludności Chin, §   odczytuje, korzystając z mapy, nazwy największych miast Chin, §   podaje przykłady roślin uprawianych w Chinach, §   wskazuje na mapie obszary upraw ryżu w Chinach	§   opisuje położenie geograficzne Chin oraz ich stolicy, §   przedstawia, na podstawie map tematycznych, warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze azjatyckie cywilizacje, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wskazane obiekty geograficzne: -       krainy geograficzne, -       rzeki, -       miasta, §   lokalizuje, korzystając z mapy, obszary wydobycia wybranych  surowców mineralnych oraz rejony upraw wybranych roślin	§   przedstawia, korzystając z map tematycznych, zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Chin, §   wyjaśnia, korzystając z map tematycznych, przyczyny zróżnicowania rozmieszczenia ludności na obszarze Chin, §   wykazuje związek rytmu upraw ryżu z cechami klimatu monsunowego, §   identyfikuje cechy rolnictwa intensywnego (przy dużym nakładzie pracy ludzi), §   przedstawia znaczenie Chin w gospodarce światowej	§   wykazuje, na podstawie wykresów i danych liczbowych, przemiany ludnościowe i urbanizacyjne w Chinach, §   wykazuje związek między zróżnicowaniem warunków środowiska przyrodniczego na obszarze Chin a typem rolnictwa (Chiny Wschodnie, Chiny Zachodnie), §   wskazuje, korzystając z wykresów i danych liczbowych, zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej	§   ocenia radykalną politykę demograficzną wprowadzoną przez chińskie władze i wymienia przykłady jej konsekwencji, §   wskazuje przyczyny dynamicznego rozwoju przemysłu w Chinach
        Japonia
        §   wskazuje na mapie położenie Japonii i jej stolicy, §   odczytuje, posługując się mapą, nazwy głównych wysp archipelagu japońskiego oraz oblewających go mórz, §   wymienia klęski żywiołowe nawiedzające Japonię, §   wymienia nazwy i wskazuje na mapie położenie trzech japońskich miast, §   podaje przykłady znanych produktów przemysłu japońskiego	§   opisuje cechy położenia geograficznego Japonii oraz jej stolicy, §   wskazuje na mapie największe wyspy japońskie i podaje ich nazwy, §   wykazuje na przykładach dostosowanie życia ludności i gospodarki do warunków środowiska przyrodniczego	pojęcia: marikultura   §   opisuje kulturę japońską z uwzględnieniem cech narodowych Japończyków i ich znaczenia dla rozwoju gospodarki kraju, §   podaje przykłady koncernów japońskich, które odgrywają dużą rolę w gospodarce światowej, §   wykazuje związek występowania wulkanów i trzęsień ziemi z położeniem wysp japońskich na granicy płyt litosfery, §   wyjaśnia przyczyny występowania tsunami, §   wyjaśnia przyczyny występowania tajfunów	§   wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii, §   wykazuje, korzystając z wykresów i danych liczbowych,  że Japonia jest potęgą gospodarczą świata	§   wykazuje dostosowanie gospodarki Japonii do warunków środowiska przyrodniczego
        Indie
        §   wskazuje na mapie Indie oraz ich stolicę, §   wymienia główne rośliny uprawiane w Indiach, §   podaje przykłady wpływu religii (hinduizmu) na życie mieszkańców Indii	§   opisuje położenie geograficzne Indii oraz ich stolicy, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wskazane obiekty geograficzne: -       krainy geograficzne, -       rzeki, -       miasta, §   podaje liczbę ludności Indii, §   opisuje, na czym polega podział kastowy społeczeństwa Indii, §   podaje przykłady kontrastów gospodarczych Indii, §   wykazuje związek rytmu upraw i „kultury ryżu” z cechami klimatu monsunowego w Indiach i innych krajach Azji Południowo-Wschodniej	§   charakteryzuje, korzystając z map, krainy geograficzne Indii, §   opisuje kontrasty społeczne w Indiach, §   przedstawia tradycyjne i nowoczesne działy przemysłu, §   wymienia cechy rolnictwa Indii i problemy jego rozwoju, §   wymienia i lokalizuje na mapie główne obszary rolnicze Indii z uwzględnieniem rodzaju upraw	§   podaje przyczyny i konsekwencje rozwoju wielkich miast, §   omawia najważniejsze przyczyny hamujące rozwój rolnictwa w Indiach (system dzierżawy, analfabetyzm ludności wiejskiej, wielkość gospodarstw rolnych, ubóstwo ludności wiejskiej)	§   wyjaśnia najważniejsze problemy wynikające z przeludnienia, §   wykazuje wpływ religii (hinduizmu) na życie mieszkańców i gospodarkę Indii, §   wyjaśnia przyczyny gwałtownego rozwoju przemysłu high-technology w Indiach
        Azja Południowo-Zachodnia
        §   lokalizuje, korzystając z mapy, region Bliskiego Wschodu, §   wskazuje ropę naftową jako główne źródło dochodu większości państw regionu	§   wymienia kraje muzułmańskie Bliskiego Wschodu, §   omawia, korzystając z mapy, położenie krajów Bliskiego Wschodu, §   wykazuje wpływ klimatu na cechy rolnictwa i regionu	§   charakteryzuje region Bliskiego Wschodu, uwzględniając: -       cechy kulturowe, -       zasoby ropy naftowej, -       poziom rozwoju gospodarczego, §   wykazuje wpływ religii (islamu) na życie społeczne i gospodarkę regionu, §   wymienia sposoby sztucznego nawadniania w krajach regionu	§   wykazuje związek gospodarki państw Bliskiego Wschodu z posiadanymi złożami ropy naftowej	§   wskazuje nowe działy przemysłu i usług, które obecnie rozwijają się w krajach Bliskiego Wschodu
        Wybrane regiony świata
        Środowisko przyrodnicze Afryki
        §   opisuje położenie geograficzne Afryki w stosunku do równika i południka 0°, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wskazane obiekty geograficzne: Kotlinę Konga, Atlas, Kilimandżaro, Nil, Kongo, J. Wiktorii oraz J. Tanganika, §   lokalizuje, korzystając z mapy, obszary występowania lasu równikowego (w Kotlinie Konga), pustyń (Sahara) oraz sawanny	§   lokalizuje, korzystając z mapy, wskazane obiekty geograficzne: -       kotliny, -       wyżyny, -       góry, -       rzeki, -       jeziora, §   opisuje, korzystając z map tematycznych, cechy środowiska przyrodniczego Afryki	§   wyjaśnia związek występowania stref klimatyczno-roślinno-glebowych w Afryce i ich symetrycznego układu względem równika z położeniem geograficznym tego kontynentu	§   wyjaśnia powstawanie pasatów	§   wyjaśnia przyczyny występowania wulkanów i rowów tektonicznych w Afryce
        Strefa Sahelu
        §   lokalizuje, korzystając z mapy, strefę Sahelu, §   wymienia główne zajęcia ludności zamieszkującej region Sahelu	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Sahelu, §   charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze Sahelu, §   opisuje życie ludzi i formy gospodarowania w strefie Sahelu, §   wymienia nazwy roślin żywieniowych uprawianych w strefie Sahelu, §   ocenia zasoby wodne Sahelu	§   podaje, korzystając z mapy, nazwy państw położonych w strefie Sahelu, §   wykazuje związek między działalnością człowieka w strefie Sahelu a zmianami zachodzącymi w środowisku przyrodniczym tego regionu, §   uzasadnia potrzebę racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody w środowisku charakteryzującym się poważnymi niedoborami słodkiej wody	§   wykazuje na przykładzie strefy Sahelu związek między formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi	§   wyjaśnia, na czym polega pustynnienie Sahelu, §   podaje przykłady konfliktów zbrojnych (plemiennych, międzypaństwowych) i wskazuje obszary ich występowania
        Afryka na południe od Sahary
        §   opisuje poziom życia ludności w krajach położonych na południe od Sahary	§   wymienia dwa najważniejsze problemy społeczne regionu (problem wyżywienia ludności, występowanie chorób)	§   wymienia najważniejsze problemy demograficzne i gospodarcze państw afrykańskich położonych na południe od Sahary	§   porównuje poziom życia ludności w krajach Afryki położonych na południe od Sahelu, §   określa związki pomiędzy problemami wyżywienia ludności, występowaniem chorób (m.in. AIDS) a poziomem życia w krajach na południe od Sahary	§   wyjaśnia, dlaczego rolnictwo Afryki nie zaspokaja potrzeb ludności, §   wykazuje związek podziału politycznego Afryki oraz niektórych problemów społeczno-gospodarczych z przeszłością kolonialną tego kontynentu
        Środowisko przyrodnicze Ameryki Północnej i Południowej
        §   opisuje położenie Ameryki Północnej i Południowej w stosunku do południka 0°, równika i oceanów, §   nazywa i wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne obu Ameryk: Andy, Kordyliery, Nizinę Amazonki, Nizinę Zatokową, Równiny Prerii, Wyżynę Brazylijską, §   nazywa i wskazuje na mapie po dwie największe rzeki Ameryk	§   omawia, korzystając z mapy, położenie geograficzne Ameryki Północnej i Południowej, §   lokalizuje na mapie wybrane obiekty geograficzne obu Ameryk (krainy geograficzne, rzeki, jeziora), §   wskazuje obszary występowania wybranych formacji roślinnych	§   charakteryzuje, korzystając z map tematycznych, środowisko przyrodnicze Ameryki Północnej i Południowej, §   podaje przyczyny występowania wulkanów i trzęsień ziemi na zachodnich wybrzeżach omawianych kontynentów §   wykazuje związek strefowości roślinnej kontynentu ze strefowością klimatyczną	§   wykazuje, korzystając z map tematycznych, podobieństwa i różnice między środowiskiem przyrodniczym Ameryki Północnej i Południowej	§   wyjaśnia wpływ południkowego układu krain geograficznych na klimat Ameryk
        Stany Zjednoczone
        §   wskazuje na mapie Stany Zjednoczone i ich stolicę, §   nazywa i wskazuje na mapie państwa sąsiadujące ze Stanami Zjednoczonymi, §   wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne, rzeki (przynajmniej trzy), jeziora (cztery), §   lokalizuje, korzystając z mapy, obszary gęsto zaludnione oraz przynajmniej pięć wielkich miast Stanów Zjednoczonych, §   podaje główne kierunki migracji do Stanów Zjednoczonych dawniej i współcześnie	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Stanów Zjednoczonych oraz ich stolicy, §   przedstawia, korzystając z wykresów lub danych statystycznych, zróżnicowanie rasowe i etniczne społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, §   przedstawia, korzystając z mapy, rozmieszczenie ludności Stanów Zjednoczonych, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wybrane miasta (w tym wchodzące w skład megalopolis), §   lokalizuje, korzystając z mapy, główne obszary rolnicze i miejsca występowania wybranych surowców mineralnych oraz największe okręgi przemysłowe, §   przedstawia cechy przemysłu Stanów Zjednoczonych (masowa produkcja, wysoki poziom techniczny, automatyzacja produkcji), §   podaje przykład Doliny Krzemowej jako okręgu przemysłowego najnowszej generacji	§   przedstawia cechy miast amerykańskich, §   wymienia czynniki rozwoju wielkich miast, §   przedstawia, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Stanów Zjednoczonych i jego wpływ na gospodarkę kraju, §   wymienia cechy rolnictwa Stanów Zjednoczonych (wielkoobszarowe prywatne gospodarstwa rolne, towarowość rolnictwa, wysoki stopień mechanizacji, ekstensywny sposób gospodarowania, monokultury, specjalizacja gospodarstw rolnych), §   przedstawia, korzystając z danych statystycznych, rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej, §   wykazuje rolę przemysłu nowoczesnych technologii w gospodarce kraju	§   wyjaśnia przyczyny zróżnicowania etnicznego i rasowego społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, §   podaje przykłady okręgów przemysłowych najnowszej generacji, §   wykazuje związki między rozmieszczeniem okręgów przemysłowych a występowaniem surowców mineralnych	§   wyróżnia główne cechy i przyczyny wielokulturowości społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, §   wykazuje rolę imigrantów w rozwoju gospodarczym Stanów Zjednoczonych, §   wykazuje związki między gospodarką rolną a warunkami środowiska przyrodniczego różnych regionów kraju (z uwzględnieniem cech rolnictwa ekstensywnego)
        Brazylia
        §   wskazuje na mapie Brazylię i jej stolicę, §   lokalizuje na mapie obiekty geograficzne Brazylii: -       krainy geograficzne, -       rzeki (dwie najdłuższe), §   wymienia nazwy dwóch roślin plantacyjnych uprawianych w Brazylii, §   przedstawia warunki życia ludności w dzielnicach nędzy, §   podaje przykłady działalności gospodarczej w Amazonii	§   opisuje, korzystając z mapy, położenie geograficzne Brazylii oraz jej stolicy, §   przedstawia pochodzenie ludności Brazylii, §   podaje przyczynę wzrostu liczby ludności miejskiej Brazylii, §   identyfikuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem	§   określa cechy rozwoju i problemy wielkich miast Brazylii, §   podaje przykłady wpływu warunków przyrodniczych na gospodarkę kraju	§   wyjaśnia, na przykładzie Brazylii, przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego Ameryki Południowej	§   uzasadnia koncentrację ludności i przemysłu na południowo-wschodnim wybrzeżu Brazylii
        Związek Australijski
        §   wskazuje na mapie Australię i opisuje jej położenie względem zwrotnika Koziorożca, §   wymienia nazwy i wskazuje na mapie oceany oblewające Australię, §   lokalizuje na mapie wybrane obiekty geograficzne: Alpy Australijskie, Górę Kościuszki, Murray-Darling, jezioro Eyre, §   wymienia nazwy charakterystycznych roślin i zwierząt Australii	pojęcia: wody artezyjskie   §   omawia, korzystając z mapy, położenie geograficzne Australii oraz jej stolicy, §   lokalizuje, korzystając z mapy, wybrane obiekty geograficzne Australii (w tym pustynie i baseny artezyjskie, Wielką Rafę Koralową), §   wymienia przykłady osobliwości flory i fauny Australii, §   uzasadnia, że Australia jest najbardziej suchym kontynentem świata  §   przedstawia, korzystając z map, rozmieszczenie upraw i chowu zwierząt, §   wykazuje związek gospodarki rolnej z występowaniem basenów artezyjskich, §   wskazuje na mapie obszary występowania wybranych bogactw mineralnych	§   przedstawia wpływ czynników klimatycznych na klimat Australii, §   wyjaśnia przyczyny suchości klimatu Australii, §   charakteryzuje, korzystając z map tematycznych, środowisko przyrodnicze Australii, §   opisuje warunki geologiczne występowania wód artezyjskich, §   wymienia regiony Australii o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju gospodarczego, §   wyjaśnia nierównomierne rozmieszczenie ludności Australii	§   wykazuje związek roślinności z warunkami klimatycznymi Australii, §   wyjaśnia rozmieszczenie obszarów o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju gospodarki kraju, §   przedstawia cechy rolnictwa ekstensywnego Australii	§   wyjaśnia przyczyny występowania reliktowych gatunków zwierząt w Australii, §   wyjaśnia pochodzenie polskich nazw na mapie Australii, §   wykazuje odmienne cechy gospodarki Australii od gospodarki innych krajów wysoko rozwiniętych
        Arktyka i Antarktyka
        §   lokalizuje na mapie Antarktydę i Arktykę, §   opisuje warunki klimatyczne obszarów polarnych, §   podaje przykłady roślin i zwierząt żyjących w Arktyce i Antarktyce	§   omawia, korzystając z mapy,  położenie geograficzne i granice obszarów polarnych, §   przedstawia cechy środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki, §   podaje przykłady działalności człowieka na obszarach polarnych, §   podaje przykłady zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym obszarów polarnych	§   wyjaśnia związek cech środowiska przyrodniczego obszarów polarnych z ich położeniem wokół biegunów, §   porównuje status prawny Arktyki i Antarktydy, §   podaje przyczyny zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym obszarów polarnych	§   wykazuje wpływ wzrostu efektu cieplarnianego na: -      wielkość i grubość pokrywy lodowej obszarów polarnych, -      zmiany w świecie roślin i zwierząt obszarów polarnych	§   porównuje zmiany zachodzące w środowisku przyrodniczym Arktyki i Antarktyki, §   wykazuje wpływ zmian zachodzących aktualnie w środowisku przyrodniczym obszarów polarnych na zmiany w skali globalnej
        Problemy współczesnego świata
        §   podaje przykłady problemów współczesnego świata	§   podaje przykłady problemów współczesnego świata: -       środowiskowych, -       społecznych, -       gospodarczych, -       politycznych	§   wskazuje miejsca konfliktów zbrojnych na Bliskim Wschodzie	§   uzasadnia, że większość problemów ogólnoświatowych zrodziło się jako problemy lokalne, §   uzasadnia potrzebę współpracy międzynarodowej w celu łagodzenia problemów światowych	§   wyszukuje w różnych źródłach wiedzy informacji o współczesnych problemach ogólnoświatowych, w tym o aktualnych konfliktach zbrojnych