Violetta Szykowna-Konopińska
PSO - biologia
Przedmiotowy System Oceniania
z biologii dla klas gimnazjalnych
Nauczyciel- Iwona Wąsik
Celem nauczania biologii w gimnazjum jest zainteresowanie światem, jego różnorodnością, wskazywanie zależności istniejących w środowisku przyrodniczym, kształtowanie umiejętności obserwacji zjawisk biologicznych , ukazywanie współzależności człowieka i środowiska.
Realizacji tych celów służy ocena wiadomości i umiejętności ucznia. Ma ona za zadanie dostarczyć informacji o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności uczniowi, jego rodzicom oraz nauczycielowi, ma wykrywać braki w wiedzy i umiejętnościach oraz pokazywać sposoby ich likwidacji. Ma również motywować ucznia do systematycznej pracy.
Przedmiotem oceny są: wiadomości, umiejętności przedmiotowe i ponadprzedmiotowe, postawy i wartości kształtowane w procesie dydaktycznym.
Kontroli i ocenie podlegają prace :
- Pisemne:
- odpowiedź na pytania
- rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonywanie ćwiczeń
- testy
- kartkówki
- Ustne:
- kilkuzdaniowa wypowiedź
- udział w dyskusji
- prezentacja pracy własnej lub grupy
- Praktyczne:
- wytwory pracy np. album, słownik, praca plastyczna
- gromadzenie i segregacja materiałów
- posługiwanie się słownikiem, planszami itp.
- współpraca w grupie
- samokształcenie
Ocenie podlegają:
- sprawdziany wiadomości
- odpowiedzi ustne
- kartkówki (obejmują materiał z 3 ostatnich lekcji, mogą być nie zapowiadane)
- aktywność na lekcji (5 plusów – ocena bardzo dobra)
- zeszyt ćwiczeń
- dodatkowe prace np. referaty, wywiady itp.
- prace domowe ( brak zadania domowego, ocena niedostateczna wpisana ołówkiem, nadrobiona praca domowa na następną lekcję, ocena niedostateczna zostaje zmazana, nieuzupełniona- wpisana długopisem)
Wymagania na poszczególne stopnie szkolne
w klasyfikacji semestralnej i rocznej.
Uczeń otrzyma ocenę:
NIEDOSTATECZNĄ jeżeli:
- nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności;
- nie opanował minimum programowego
DOPUSZCZAJĄCĄ jeżeli:
- rozpoznaje podstawowe zależności biologiczne,
- posiada , przejawiający się w codziennym życiu, pozytywny stosunek do środowiska przyrodniczego;
- opanował materiał programowy w stopniu elementarnym
DOSTATECZNĄ jeżeli:
- opanował wiadomości i umiejętności w stopniu podstawowym,
- zna podstawowe pojęcia,
- rozpoznaje i ocenia postawy wobec środowiska przyrodniczego;
- posługuje się słownictwem
- obserwuje pośrednio i bezpośrednio procesy zachodzące w środowisku oraz potrafi je opisać;
- pracuje niesystematycznie, niechętnie wykonuje powierzone zadania
DOBRĄ jeżeli:
- posiada niewielkie luki w wiadomościach i umiejętnościach rozwijanych na lekcjach,
- właściwie wykorzystuje przyrządy do obserwacji i pomiarów, uczestniczy w doświadczeniach,
- korzysta z różnych źródeł informacji tj: telewizji, czasopism popularnonaukowych itp.;
- dostrzega wpływ przyrody na życie i gospodarkę człowieka;
- proponuje działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego;
- ocenia relacje między działalnością człowieka a środowiskiem ,
- dokonuje porównań zjawisk i elementów , posługując się terminologią,
- systematycznie i efektywnie pracuje na lekcjach, potrafi sformułować dłuższą wypowiedź,
BARDZO DOBRĄ jeżeli:
- opanował w pełni materiał programowy
- projektuje doświadczenia i prezentuje je;
- dostrzega i ocenia związki w przebiegu zjawisk biologicznych i działalności człowieka;
- przewiduje następstwa i skutki działalności człowieka oraz przebiegu
procesów naturalnych w przyrodzie;
- wyjaśnia je;
- rozwiązuje je;
- systematycznie pracuje na lekcjach,
- sprawnie korzysta z dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji,
- wykorzystuje wiedzę z przedmiotów pokrewnych,
- bierze udział w konkursach,
- formułuje dłuższe wypowiedzi zawierające własne sądy i opinie,
CELUJĄCĄ jeżeli :
- posiada wiadomości wykraczające poza materiał programowy;
- wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązania konkretnych problemów;
- odnosi sukcesy w konkursach , w których wymagana jest wiedza przyrodnicza wykraczająca poza program nauczania;
- samodzielnie sięga do różnych źródeł informacji,
- prezentuje swoje umiejętności na forum klasy,
Kryteria oceniania odpowiedzi ustnej z biologii
Ocena niedostateczna:
- uczeń nie wykazał się wiadomościami wymaganymi na ocenę dopuszczającą
- nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać najprostszych zadań
Ocena dopuszczająca:
- przy pomocy nauczyciela uczeń wykonuje proste zadania, wykorzystuje podstawowe umiejętności
- zna podstawowe fakty i terminy niezbędne w procesie nauki
- wskazuje na mapie najważniejsze miejsca omawiane na lekcjach
- wypowiada się krótkimi zdaniami, popełnia liczne błędy językowe
Ocena dostateczna:
- uczeń zna podstawowe pojęcia , rozumie je
- nazywa zjawiska i procesy
- odczytuje różne rodzaje schematów, diagramów
- potrafi wykorzystać podstawowe źródła informacji
- przy pomocy nauczyciela rozwiązuje podstawowe problemy
- formułuje wypowiedź 2-3 zdaniową
- popełnia błędy językowe i stylistyczne
Ocena dobra:
- samodzielnie rozwiązuje podstawowe problemy ,a trudniejsze przy pomocy nauczyciela
- określa przyczyny i skutki zjawisk
- posługuje się terminologią poznaną na lekcji
- odczytuje różne rodzaje schematów, diagramów i próbuje je analizować
- omawia dynamikę zjawisk
- wykorzystuje źródła informacji poznane na lekcji
- formułuje dłuższą poprawną pod względem językowym wypowiedź
- próbuje dokonywać własnych sądów i opinii
Ocena bardzo dobra:
- samodzielnie rozwiązuje problemy podstawowe i trudniejsze
- prawidłowo posługuje się wiedzą i umiejętnościami zdobytymi na lekcji
- samodzielnie dostrzega przyczyny i skutki, potrafi je scharakteryzować,
- potrafi wnioskować na podstawie danych statystycznych
- wykorzystuje źródła informacji wskazane przez nauczyciela
- samodzielnie dokonuje ocen poszczególnych zjawisk
- formułuje dłuższą samodzielną wypowiedź poprawną pod względem językowym
- Ocena celująca:
- samodzielnie rozwiązuje problemy
- wykorzystuje w swojej wypowiedzi wiadomości poza podręcznikowe, które uczeń samodzielnie zdobył
- samodzielnie dostrzega związki
- wyraża własne zdanie, popiera je logicznymi argumentami
- wykorzystuje poznaną wiedzę w sytuacjach praktycznych
- wypowiada się poprawną polszczyzną
Kryteria oceny pracy w grupie
- zaangażowanie w pracę grupy
- realizacja wyznaczonego zadania
- pełnione funkcje i role
- rozumienie osobistej sytuacji w grupie
- umiejętności pracy w grupie
Niedostateczna
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
Przeszkadza członkom grupy w pracy
Nie wykonuje wyznaczonej pracy w określonym czasie
Zajmuje się innymi sprawami
Nawet przy pomocy kolegów i nauczyciela nie wykonuje zadania
Nie wywiązuje się (lub rzadko) z powierzonych zadań i funkcji
Nie uświadamia sobie własnych trudności we współdziałaniu
Nie docenia pracy innych, negatywnie dominuje w grupie
Na czas wykonuje tylko część zadanej pracy
Czasami przeszkadza innym
Realizuje przy pomocy kolegów lub nauczyciela tylko część zadań
Czasami nie wywiązuje się z pełnionych w grupie funkcji
Nie przyjmuje do wiadomości informacji zwrotnych nauczyciela i kolegów na temat jego pracy w zespole
Rzadko chwali wkład pracy innych
Nie szanuje zdania innych
Pracuje przy wykonaniu większości zadań ale zdarza mu się nie akceptować przynależności do danej grupy
Realizuje większość zadań sam
Zgodnie z predyspozycjami potrafi wykonać niektóre funkcje w grupie
Akceptuje opinie nauczyciela i kolegów na temat swojej pracy w grupie
Potrafi pochwalić kolegów za pracę ale zdarza mu się również i ich krytyka
Jest zdyscyplinowany
Wnosi pozytywny wkład w pracę grupy
Wykonuje zadanie w wyznaczonym czasie
Konsekwentnie wykonuje swoją pracę
Wykonuje zgodnie z predyspozycjami przydzielone funkcje ale próbuje podejmować inne
Dostrzega swoje wady pracy w grupie i stara się je likwidować
Tolerancyjny
Docenia pracę innych
Zaangażowany w pracę w grupie
Wykazuje inicjatywę
Angażuje wszystkich do pracy
Pomaga kolegom mającym trudności
Samodzielnie podejmuje się realizacji zadania
Przyjmuje na siebie wiele zadań
Zdyscyplinowany
Potrafi pokierować członkami zespołu
Pełni wiele funkcji
Potrafi wskazać swoje mocne i słabe punkty pracy w grupie
Potrafi ocenić pracę innych, stwarza pozytywną atmosferę pracy,
Prowadzenie i ocena zeszytów przedmiotowych
Uczniowie zobowiązani są do prowadzenia zeszytu ćwiczeń oraz zeszytu przedmiotowego.
Każdy zeszyt sprawdzany jest pod względem kompletności notatek, ich poprawności merytorycznej, estetyki.
Ocena za prowadzenie zeszytu wystawiana jest raz w semestrze i przy jej wystawianiu brane są elementy wyżej wymienione.
Uczeń ma obowiązek uzupełniania notatek w zeszycie za czas swojej nieobecności. W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może go zwolnić z tego obowiązku.
Zadawanie i ocena prac domowych
Celem zadawania prac domowych jest rozwijanie zainteresowań ucznia,, motywacja do nauki, organizacja i planowanie samouczenia się
- Uczeń ma obowiązek systematycznego odrabiania prac domowych.
- Nauczyciel określa zasady wykonania zadania - sposób, termin
- Uczeń ma obowiązek przestrzegania terminu wykonania zadania
- Nauczyciel dostosowuje termin realizacji zadania do stopnia jego trudności
- Nauczyciel sprawdza wykonane zadania w wyznaczonym terminie
- Za wykonane zadanie uczeń może otrzymać ocenę lub „+”(w zależności od stopnia trudności zadania lub sposobu jego wykonania)
- Postawienie „parafki” przy wykonanym zadaniu oznacza, że nauczyciel sprawdzał wykonanie zadania, ale nie sprawdzał jego zawartości merytorycznej
- Brak pracy domowej zostaje odnotowany przez nauczyciela za pomocą oceny niedostatecznej wpisanej ołówkiem)
- Uczeń ma możliwość poprawy oceny po wykonaniu zadania w terminie wyznaczonym przez nauczyciela
- Nauczyciel może odmówić wyznaczenia kolejnego terminu poprawy pracy domowej, jeżeli uczeń jest niesystematyczny, ma nieodpowiedni stosunek do przedmiotu, lekceważy swoje obowiązki
- Ocenianie prac następuje zgodnie z umową dotyczącą konkretnej pracy
Stosowanie i ocenianie sprawdzianów lub testów
- W ciągu semestru mogą się odbyć 3-4 sprawdziany
- Sprawdziany są przeprowadzane po każdym bloku tematycznym
- Sprawdzian poprzedzony jest zawsze lekcją powtórzeniową, jest zapowiadany przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem, termin pisania sprawdzianu jest ustalony z większością uczniów danej klasy
- Nauczyciel podaje uczniom zakres materiału i umiejętności sprawdzanych na sprawdzianie
- Nauczyciel sprawdza i podaje wyniki sprawdzianu do wiadomości uczniów w terminie do 14 dni od daty pisania
- Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną ze sprawdzianu, może poprawić ocenę na zasadach ustalonych z nauczycielem
- Normy oceny sprawdzianów
Procentowa ilość punktów
ocena
0-29%
Niedostateczny
30-49%
Dopuszczający
50-74%
Dostateczny
75- 89%
Dobry
90- 100%
Bardzo dobry
95 % + zadanie dodatk.
Celujący